Maud Julien: “Na togi aʻu e loʻu tinā i le vai”

O se aiga na lokaina i totonu o se maota i se mea i matu o Farani: o se tama faʻafefe i le manatu o le tausia o se afafine e sili atu le tagata, o se tina vaivai ma se teine ​​na afaina. Fa'ata'ita'iga fa'aleaga, tu'ufua, sauā... E mafai ea ona ola i tulaga ogaoga fa'apea ma fa'asaoina mea uma a le tagata i totonu ia te ia lava? Na faasoa mai e Maud Julien lana tala taufaafefe i lana tusi Daughter's Tale.

I le 1960, na faʻatau ai e le Farani Louis Didier se fale e latalata i Lille ma malolo ai iina ma lona toʻalua e faʻatino le galuega o lona olaga - ia tausia se tagata sili mai lona afafine laitiiti, o Maud.

Sa faatalitali Maud mo le aoaiga mamafa, suega o le malosi, fiaai, leai o sina mafanafana ma le tigaalofa mai ona matua. O le faʻaalia o le maufetuunaʻi ma le naunau e ola, na tupu aʻe Maud Julien e avea ma se fomaʻi mafaufau ma maua le malosi e faʻasoa atu ai lona poto masani i le lautele. Matou te fa'asalalauina fa'amatalaga mai lana tusi "Tala a le afafine", lea e lomia e le fale lomitusi Eksmo.

“Ua toe fai mai foi e Tama o mea uma na te faia, na te faia mo a’u. Na te tuuina mai lona olaga atoa ia te au ina ia aoao atu, faafoliga, vaneina mai ia te au le maualuga maualuga lea ua faamoemoe e avea ai aʻu ...

Ou te iloa e tatau ona ou faailoa atu loʻu agavaa mo galuega o le a ia tuu mai i oʻu luma mulimuli ane. Ae ou te fefe o le a le mafai ona ou ausia ona manaoga. Ou te lagona le vaivai tele, faavalevalea tele, faavalevalea tele. Ma ua ou fefe tele ia te ia! E oo lava i lona tino mamafa, ulu lapoa, umi manifinifi lima ma mata uamea. Ou te matuā fefe ina neʻi gau oʻu vae pe a ou faalatalata atu iā te ia.

E sili atu ona leaga ia te aʻu o loʻu tu na o aʻu e tetee atu i lenei sauai. E leai se mafanafana po o se puipuiga e mafai ona faamoemoeina mai le tina. "Monsieur Didier" mo ia o se atua. E alofa o ia ma inoino ia te ia, ae na te le mafai lava ona tetee ia te ia. E leai sau filifiliga ae na o le moeiini o oʻu mata ma, lulu i le fefe, sulufaʻi i lalo o le apaau o loʻu Foafoa.

O nisi taimi e fai mai ai loʻu tamā ia te aʻu e lē tatau ona ou alu ese mai lenei fale, tusa lava pe ua maliu o ia.

Ua talitonu lo'u tama e mafai e le mafaufau ona ausia soo se mea. O mea uma lava: e mafai ona ia faʻatoʻilaloina soʻo se lamatiaga ma faʻatoʻilaloina soʻo se faʻalavelave. Ae ina ia faia lenei mea, e manaomia ai se sauniuniga umi ma le malosi, e mamao ese mai le eleelea o lenei lalolagi le mama. E masani ona ia faapea mai: “E leaga le tagata, e mataʻutia le lalolagi. Ua tumu le lalolagi i tagata vaivai ma palaai o ē ua uunaʻia e faalataina ona o lo latou vaivai ma le palaai.

Ua le fiafia le tamā i le lalolagi; sa masani ona faalataina o ia. “E te le iloa le laki ua e faasaoina mai le faaleagaina o isi tagata,” o lana tala lea ia te au. O le mea lena o lenei fale, e taofia ai le maʻi o le lalolagi i fafo. O nisi taimi e fai mai ai loʻu tamā ia te aʻu e lē tatau ona ou tuua lenei fale, e tusa lava pe ua maliu o ia.

O le a tumau pea lona manatua i totonu o lenei fale, ma afai ou te tausia o ia, o le a ou saogalemu. Ma o nisi taimi na ia fai mai mulimuli ane e mafai ona ou faia soo se mea ou te manaʻo ai, e mafai ona avea aʻu ma peresitene o Farani, le tamaʻitaʻi o le lalolagi. Ae a ou tuua lenei fale, o le a ou le faia ina ia ou ola ai i le olaga leai se faamoemoe o le "Miss Nobody". O le a ou tuua o ia e faatoilalo le lalolagi ma “ausia le silisili.”

***

“E manatu lo'u tina o a'u o se tagata e ese, o se vaieli e le gata i le loto leaga. E manino lava ou te sausauina le vaitusi i luga o le pepa ma le loto i ai, ma e pei lava ona ou tipi ese ma le loto i ai se fasi pepa i tafatafa o le tioata pito i luga o le laulau 'ai tele. Ou te tautevateva pe sele ese loʻu paʻu pe a ou vele ese vao i totonu o le togalaau. Ou te pa'u ma ou valuvalusia foi ma le faamoemoe. O aʻu o se "pepelo" ma se "faafoliga". Ou te taumafai i taimi uma e faatosina mai ia te au lava ia.

I le taimi lava e tasi na amata ai vasega faitau ma tusitusi, sa ou aoao e tietie i se uila. Sa i ai la'u uila a le tamaitiiti ma uili a'oga i le uili pito i tua.

“O lenei o le a ta aveese,” o le tala lea a le tina i se tasi aso. Sa tu Tama i o matou tua, ma matamata lemu i le vaaiga. Na faamalosia a’u e lo’u tina ou te nofo i luga o le uila vilivae faafuase’i, ma uu mau a’u i lima uma e lua, ma—uwh

A o ou pau, sa saeia lo’u vae i luga o le iliili ma maligi loimata i le tiga ma le faalumaina. Ae ina ua ou vaai atu i na foliga le mautonu e lua o vaavaai mai ia te aʻu, na taofi le masusu. E aunoa ma se upu, na toe tuu aʻu e loʻu tina i luga o le uila ma tulei aʻu i le tele o taimi e tatau ona ou aʻoaʻoina ai le paleni na o aʻu.

O lea e mafai ai ona e toilalo i au suʻega ae e le o se savali faʻanoanoa.

Sa togafitia i lea lava taimi o’u manu’a: sa uu mau e lo’u tina lo’u tulivae, ma sa sasaa sa’o e lo’u tama le ava malosi faafomai i luga o manu’a tiga. Sa faasaina le fetagisi ma le oi. Sa tatau ona eli o'u nifo.

Sa ou aoao foi e aau. Ioe, o le alu i le vaitaele i le lotoifale e le o se fesili. O le taumafanafana ina ua fa o’u tausaga, sa fausia ai e lo’u tama se vaitaele “na o a’u lava” i le pito o le togalaau. Leai, e le o se vaitaele lanumoana matagofie. O se vai vaiti umi umi, oomi i itu uma e lua i puipui sima. O le vai iina sa pogisa, aisa, ma sa le mafai ona ou iloa atu le pito i lalo.

E pei o le uila, o la'u lesona muamua sa faigofie ma vave: na o le togi a'u e lo'u tina i le vai. Sa ou sasa, ee ma inu vai. O le taimi lava na ou sauni ai e goto e pei o se maa, sa ia maulu i totonu ma fagota aʻu i fafo. Ma toe tupu mea uma. Sa ou toe ee, tagi ma titina. Sa toe toso a'u e Tina i fafo.

“O le a faasalaina oe ona o lena tagi faavalevalea,” o lana tala lea a o lei toe togiina au i le vai. Sa tauivi lo'u tino e opeopea ae o lo'u agaga o loo faapupuu i totonu ia te a'u i se polo teisi atu le malo i taimi taitasi.

“E le tagi se tagata malosi,” o le tala lea a le tamā, a o matamata mamao mai i lenei faafiafiaga, ma tu mai ina ia aua neʻi oo atu le vai. – E tatau ona e aʻoaʻoina le aau. E taua tele lenei mea pe a e pa'ū mai le alalaupapa pe e te tamoe mo lou ola.

Sa faasolosolo malie ona ou aoao e tuu lo'u ulu i luga a'e o le vai. Ma i le aluga o taimi, na oo lava ina avea o ia ma se tagata aau lelei. Ae ou te inoino i le vai e pei lava ona ou ita i lenei vaitaele lea e tatau lava ona ou toleni ai.”

***

(10 tausaga mulimuli ane)

“I se tasi taeao, a o ou alu ifo i le fogafale muamua, sa ou matauina ai se teutusi i totonu o le pusameli ma toetoe lava a pau, ma vaaia ai lo’u igoa o tusia i se tusilima matagofie i luga. E leai se tasi na tusi mai ia te au. Ua tetete o'u lima i le fiafia.

Ou te vaʻai i tua o le tusi e mai ia Marie-Noelle, lea na ou feiloai i le taimi o suʻega - o se teine ​​e tumu i le fiafia ma le malosi, ma, e le gata i lea, o se lalelei. O lona lauulu uliuli matagofie e toso i tua i tua o lona ulu i se si'usi'u.

“Faalogo mai, e mafai ona ta fetusiai,” o lana tala lea i lena taimi. – E mafai ona e aumai lou tuatusi?

Ou te tatalaina ma le popole le teutusi ma tatala ni laupepa atoa se lua, e ufiufi i itu uma e lua i laina o vaitusi lanumoana, ma fugalaau e tusi i autafa.

Ua ta’u mai e Marie-Noelle ia te a’u na le manuia ana su’ega, ae e le afaina, o loo ia te ia lava se taumafanafana matagofie. O lea e mafai ai ona e toilalo i au suʻega ae e le o se savali faʻanoanoa.

Ou te manatua na ia fai mai ia te aʻu na faaipoipo i le sefulufitu tausaga, ae o lea ua ia fai mai ua la misa ma lana tane. Sa ia feiloai i se isi alii ma sa la feasogi.

Ona taʻu mai lea e Marie-Noel ia te aʻu e uiga i ona aso malolo, e uiga ia "tina" ma "tama" ma lona fiafia e vaai ia i latou ona e tele naua mea e taʻu atu ia i latou. E faamoemoe o ia o le a ou tusi atu ia te ia ma o le a ma toe feiloai. Afai ou te fia sau e vaai ia te ia, o le a fiafia ona matua e talimalo ia te au, ma e mafai ona ou nofo i lo latou fale mafanafana.

Ua ou fiafia lava: na te manatua aʻu! O lona fiafia ma lona malosi e pipisi. Ma o le tusi ua faatumulia ai au i le faamoemoe. E foliga mai a le manuia suega, e alu pea le olaga, e le uma le alofa, o loo i ai matua o loo faaauau pea ona talanoa ma o latou afafine.

O le a se mea e mafai ona ou tusi atu ai ia te ia? E leai se mea ou te tau atu ia te ia … Ona ou mafaufau lea: e leai, e i ai! E mafai ona ou taʻu atu ia te ia tusi na ou faitau i ai, e uiga i le togalaau, ma e uiga ia Pete, e leʻi leva ona maliu, na ola i se olaga umi. E mafai ona ou ta'u atu ia te ia le ala ua avea ai o ia ma se “pati pipili” i vaiaso talu ai ma le auala na ou vaai atu ai ia te ia o fememeai ma le alofa.

Ou te iloa e tusa lava pe vavae ese mai le lalolagi, e i ai sau tala e fai atu, e alu pea le olaga i soo se mea.

Ou te tilotilo sa'o i mata o lo'u tama. Ou te iloa mea uma e uiga i le faatumauina o le vaʻaia o mata - e sili atu nai lo ia, aua o ia o le tagata e faʻafefe ona mata.

I lo’u mafaufau ou te tusi atu ai ia te ia se tusi i ni itulau se tele; E leai se tasi e pele ia te au, ae ou te fiafia i le olaga, i le natura, i lupe faatoa fofoa … Ou te talosaga atu i lou tina mo ni pepa matagofie ma ni faailoga tusi. Na ia faatonuina muamua e tuu atu ia te ia e faitau le tusi a Marie-Noelle ma toetoe lava a manava i le ita:

“E na o le faatasi lava ona e alu i fafo, ae ua uma ona e fefiloi ma fafine talitane!” O se teine ​​e faaipoipo i le sefulufitu o se fafine talitane! Ma sa ia sogi atu i se isi tama!

Ae ua tatala lana faaipoipoga…

Ua ave faamalosi e loʻu tinā le tusi ma matuā faasāina aʻu mai le fesootaʻi ma “le fafine talitane eleelea.” Ua ou lotovaivai. Ae faapefea nei? Ou te savali faataamilo i loʻu pa ma ta pa mai itu uma. Ua ou ita ma ua ou tiga i lauga mataga a lo'u tina i luga o le laulau.

“Matou te mananaʻo e faia le tagata atoatoa mai iā te oe,” o lana tala lea, “ma o le mea lea na matou maua. O oe o se savali le fiafia.

Ua filifilia e Tama lenei lava taimi e fai ai aʻu i se tasi o ana faamalositino valea: tipiina o le faai o se moa ma fai mai ou te inu lona toto.

– E lelei mo le faiʻai.

Leai, ua tele naua. Pe le o malamalama ea o ia e leai se isi mea ou te leiloa? O le a lana mea e fai i le kamikaze? Leai, na te le malamalama. Na te finau, tautala atu, taufaamataʻu ... A amata ona ia ee i le pa lava e tasi na maalili ai loʻu toto i oʻu aʻa aʻo laʻitiiti, ou te pa:

– Sa ou fai atu leai! Ou te le inu toto moa, i le asō po o se isi lava aso. Ae o le mea moni, ou te le tausia lou tuugamau. E leai lava! Ma afai e tatau ai, o le a ou faatumuina i le sima ina ia leai se tasi e mafai ona toe foi mai ai. Ou te iloa mea uma e uiga i le saunia o le sima - faafetai ia te oe!

Ou te tilotilo sa'o atu i mata o lo'u tama, ma uu lana vaai. Ou te iloa foi mea uma e uiga i le faatumauina o le vaʻaia o mata - e foliga mai e sili atu nai lo ia, aua na te faʻafefe ona mata. Ua toeitiiti lava a ou matapogia, ae na ou faia.”


O le tusi a Maud Julien "Tala a le afafine" na lomia ia Tesema 2019 e le fale lomitusi Eksmo.

Tuua se tali