5 Mafua'aga e le'o lelei ai le filogia o palasitika

O loʻo iai se taua moni o loʻo faia i taga palasitika. O se lipoti lata mai nei a le World Resources Institute ma United Nations Environment Programme na lipotia mai ai e le itiiti ifo i le 127 atunuu (mai le 192 na iloiloina) ua uma ona pasia tulafono e faatonutonu ai taga palasitika. O nei tulafono e afua mai fa'asa sa'o i le Atu Maresala se'ia o'o i le fa'ate'a i nofoaga e pei o Moldova ma Uzbekistan.

Ae ui i lea, e ui lava i le faʻateleina o tulafono faatonutonu, o loʻo faʻaauau pea le filogia o palasitisi ma faʻafitauli tele. E tusa ma le 8 miliona metric tone o palasitika e ulu atu i le vasa i tausaga taʻitasi, e afaina ai le ola i lalo o le sami ma meaola faanatura ma iʻu ai i le filifili o meaʻai, ma lamatia ai le soifua maloloina o tagata. E tusa ai ma le , o mea palasitika e maua lava i otaota a tagata i Europa, Rusia ma Iapani. E tusa ai ma le UN, o le filogia o vai ma palasitika ma ona mea e maua mai ai o se lamatiaga ogaoga o le siosiomaga.

Kamupani e gaosia pe tusa ma le 5 trillion taga palasitika i le tausaga. O nei mea taitasi e mafai ona sili atu i le 1000 tausaga e pala, ma na o ni nai mea e toe faʻaaogaina.

O se tasi o mafua'aga o lo'o fa'aauau ai pea le fa'aleagaina o palasitika ona o le fa'atulafonoina o le fa'aogaina o taga palasitika i le lalolagi e matua le tutusa, ma e tele avanoa e soli ai tulafono fa'avae. O nai mafuaaga nei e le fesoasoani ai tulafono o taga palasitika e tau ai le filogia o le sami e pei ona tatou mananao ai:

1. Ole tele o atunu'u e le mafai ona fa'atonutonuina le palasiti ile taamilosaga atoa ole olaga.

E toaitiiti lava atunuu e faatonutonuina le taamilosaga atoa o le olaga o taga palasitika, mai le gaosiga, tufatufaina ma fefaʻatauaʻiga e faʻaaoga ma lafoai. E na'o le 55 atunuu e fa'atapula'aina atoa le tufatufaina atu o taga palasitika fa'atasi ai ma tapula'a o gaosiga ma fa'aulufale mai. Mo se faʻataʻitaʻiga, ua faʻasa e Saina le faʻaulufaleina mai o taga palasitika ma e manaʻomia ai le au faʻatau oloa e totogi tagata faʻatau mo taga palasitika, ae le faʻasaʻo manino le gaosiga poʻo le auina atu i fafo o ato. Ekuatoa, El Salvador ma Guyana na o le faatonutonuina o le lafoaia o taga palasitika, ae le o latou faaulufale mai, gaosiga poʻo faʻatauga faʻaoga.

2. E sili atu atunu'u i le fa'asaina o se vaega nai lo le fa'asa atoa.

89 atunuu ua filifili e faʻaofia vaega faʻasaina poʻo faʻatapulaʻaina i taga palasitika nai lo le faʻasa atoa. Fa'ataga fa'apitoa e mafai ona aofia ai mana'oga mo le mafiafia po'o le tu'ufa'atasiga o afifi. Mo se faʻataʻitaʻiga, Farani, Initia, Italia, Madagascar ma isi atunuʻu e le o iai se faʻasaina saʻo i taga palasitika uma, ae latou te faʻasa pe faʻatulafonoina taga iila e itiiti ifo i le 50 microns mafiafia.

3. Toeitiiti lava leai se atunu'u e fa'asaina le gaosiga o taga palasitika.

Ole tapula'a o le voluma atonu o se tasi lea o auala sili ona aoga e pulea ai le ulufale atu o palasiti i totonu o le maketi, ae o latou foi o le faiga fa'atonutonu e le fa'aaogaina. Na'o le tasi le atunu'u i le lalolagi - Cape Verde - ua fa'ailoa mai se tapula'a manino i le gaosiga. Na faʻaalia e le atunuʻu le faʻaitiitiga pasene o le gaosiga o taga palasitika, e amata mai i le 60% i le 2015 ma oʻo atu i le 100% i le 2016 ina ua faʻatagaina atoa le faʻasaina o taga palasitika. Talu mai lena taimi, na o taga iila e mafai ona pala ma fa'apalapala ua fa'atagaina i totonu o le atunu'u.

4. Tele tuusaunoaga.

Mai le 25 atunuu o loʻo iai faʻasalaga ato palasitika, 91 e iai tuusaunoaga, ma e masani ona sili atu ma le tasi. Mo se fa'ata'ita'iga, ua tuusaunoa e Cambodia ni vaega laiti (itiiti ifo i le 100 kilokalama) o taga palasitika e le fa'apisinisi mai le fa'aulufale mai. 14 atunuu Aferika e manino lava tuusaunoaga ia latou taga pepa iila. O tuusaunoaga e mafai ona faʻaoga i nisi o gaioiga poʻo oloa. O tuusaunoaga sili ona taatele e aofia ai le taulimaina ma le felauaiga o meaʻai e pala ma fou, felauaiga o mea laiti faʻatau, faʻaoga mo suʻesuʻega faʻasaienisi poʻo fomaʻi, ma le teuina ma le lafoaia o lapisi poʻo otaota. O isi tuusaunoaga e mafai ona fa'atagaina le fa'aogaina o taga palasitika mo le auina atu i fafo, fa'amoemoe mo le saogalemu o le atunu'u (pepa i malae va'alele ma faleoloa e leai ni tiute), po'o le fa'aaogaina o fa'ato'aga.

5. Leai se fa'aosofiaga e fa'aaoga isi mea e toe fa'aaogaina.

E masani ona le tuuina atu e le Malo ni fesoasoani mo ato e mafai ona toe faaaogaina. Latou te le manaʻomia foʻi le faʻaogaina o mea toe faʻaaogaina i le gaosiga o palasitika poʻo ato e mafai ona pala. E na'o le 16 atunuu o lo'o iai tulafono fa'atonutonu e fa'atatau i le fa'aogaina o ato toe fa'aaogaina po'o isi mea e fai e pei o ato e faia mai mea fa'avae.

O nisi atunuu o loʻo agaʻi i tua atu o tulafono faʻatonutonu o loʻo i ai i le tulituliloaina o ni auala fou ma manaia. O loʻo latou taumafai e sui le matafaioi mo le faʻaleagaina o palasitisi mai tagata faʻatau ma malo i kamupani e faia le palasitika. Mo se faʻataʻitaʻiga, ua faʻaaogaina e Ausetalia ma Initia faiga faʻavae e manaʻomia ai le faʻalauteleina o le aufaipisinisi ma se faiga faʻavae e manaʻomia ai le au gaosi oloa e tali atu mo le faʻamamaina poʻo le toe faʻaaogaina o a latou oloa.

O faiga ua faia e le'o lava e fa'ato'a manuia ai le fa'aleagaina o palasiti. Ua faaluaina le gaosiga o palasitika i le 20 tausaga ua tuanaʻi ma ua faʻamoemoe e faʻaauau pea le faʻatupulaia, o lea e manaʻomia vave ai e le lalolagi le faʻaitiitia o le faʻaogaina o taga palasitika faʻaoga tasi.

Tuua se tali