Microangiopathie

Microangiopathie

Faʻamatalaina o le faʻaleagaina o vaʻa toto laiti, o le microangiopathy o loʻo matauina i faʻamaʻi eseese. E mafai ona fa'aoso ai le mafatia i totoga eseese, ma e matua'i fesuisuia'i a'afiaga e fa'atatau i le ma'i suka (diabetic microangiopathy) po'o le thrombotic microangiopathy syndrome. O le faaletonu o totoga (tauaso, faaletonu o le tino, tele o totoga leaga, ma isi) e matauina i tulaga sili ona ogaoga ma i le tulaga o le tuai poʻo le toilalo o togafitiga.

O le a le microangiopathy?

Faamatalaina

O le Microangiopathy o loʻo faʻamatalaina o le faʻaleagaina o alātoto laiti, aemaise lava arterioles ma arteriolar capillaries e maua ai totoga. E mafai ona tupu i lalo o tulaga eseese:

  • O le microangiopathy o le ma'isuka o se fa'alavelave o le ma'isuka ituaiga 1 po'o le 2. O le fa'aleagaina o va'a e masani lava ona i ai i le mata (retinopathy), fatuga'o (nephropathy) po'o le neura (neuropathy). E mafai ona afaina ai le vaai e oo atu i le tauaso, faaletonu fatuga'o, po o le faaleagaina o neura.
  • O le thrombotic microangiopathy o se vaega o se vaega o faʻamaʻi o loʻo poloka ai vaʻa laiti e alatoto (faʻavaeina o faʻaputuga o platelets toto). E fa'aalia i ma'i eseese e feso'ota'i ma fa'aletonu toto (maualalo o platelets ma sela mūmū) ma le toilalo o se tasi pe sili atu totoga e pei o le fatuga'o, fai'ai, inumaga po'o le fatu. O ituaiga sili ona lauiloa o le thrombotic thrombocytopenic purpura, poʻo le Moschowitz syndrome, ma le hemolytic uremic syndrome. 

Mafuaaga

Microangiopathy o le ma'isuka

O le microangiopathy o le ma'isuka e mafua mai i le hyperglycemia faaumiumi e mafua ai le faaleagaina o va'a. O nei manu'a ua tuai, ma o le su'esu'ega e masani ona faia pe a uma le 10 i le 20 tausaga o le alualu i luma o faama'i. E sili atu le vave pe a le lelei ona pulea le suka o le toto e fualaau (glycated hemoglobin, poo le HbA1c, maualuga tele).

I le retinopathy o le ma'isuka, o le maualuga o le kulukose e muamua ona o'o atu ai i ni fa'alavelave laiti o va'a. Ona fa'atupuina lea o fa'alaiti laiti o va'a i luga o le vai (microaneurysms), e o'o atu ai i tama'i toto (punctiform retinal hemorrhages). O lenei fa'aleagaina o alātoto e mafua ai ona foliga mai o vaega e le lelei ona fa'asusuina, e ta'ua o ischemic area. I le isi la'asaga, o va'a fou e le masani ai (neovessels) e fa'ateleina i luga o le mata o le mata i se faiga fa'aletonu. I tulaga ogaoga, o lenei retinopathy proliferative e mafua ai le tauaso.

I le nephropathy o le maʻisuka, o le microangiopathy e mafua ai faʻamaʻi i totonu o vaʻa o loʻo tuʻuina atu ai le glomeruli o le fatugaʻo, fausaga faʻapitoa mo le faamamaina o le toto. O le vaivai o puipui o va'a ma le le lelei o le fa'asūsū e iu lava ina fa'aleagaina le ga'o.

I le neuropathy o le maʻisuka, faʻaleagaina neura e mafua mai i le microangiopathy, faʻatasi ma le faʻaleagaina saʻo i alava neura ona o le tele o le suka. E mafai ona afaina ai neura peripheral, lea e pulea maso ma felauaiga lagona, poʻo neura i totonu o le autonomic nervous system e pulea ai le gaioiga o le viscera.

Microangiopathie thrombotique

O le faaupuga thrombotic microangiopathy o loʻo taʻu mai ai faʻamaʻi e matuaʻi ese faiga e ui lava io latou tulaga masani, o mafuaʻaga e le masani ona iloa.

O le Thrombotic Thrombocytopenic Purpura (TTP) e masani ona i ai se mafuaʻaga o le autoimmune. E faia e le tino ni antibodies e poloka ai le galuega a se enzyme e taʻua o le ADAMTS13, lea e masani ona taofia ai le faʻapotopotoina o platelets i totonu o le toto. 

I tulaga e le masani ai, o loʻo i ai se faʻaletonu tumau o le ADAMTS13 e fesoʻotaʻi ma suiga faʻapitoa.

Ole ma'i ole uremic hemolytic (HUS) e mafua ai le tele o mataupu mai se fa'ama'i. O a'afiaga fa'ama'i 'ese'ese ua fa'asalaina e natia ai se o'ona e ta'ua o le shigatoxin, lea e osofa'ia ai va'a. Ae o lo'o iai fo'i le HUS fa'ale-aganu'u, e feso'ota'i ma le kanesa, i se fa'ama'i pipisi o le HIV, i le fa'asoloina o ga'o ponaivi po'o le inuina o nisi o vaila'au, ae maise o vaila'au e puipuia ai le kanesa.

Diagnostic

Ole su'esu'ega ole microangiopathy e fa'atatau ile su'esu'ega ile falema'i. E mafai e le fomaʻi ona faia suʻega eseese e faʻatatau i le tulaga o mea na tupu ma faʻamaoniga, mo se faʻataʻitaʻiga:

  • fundus poʻo le angiography e iloa ma mataʻituina le retinopathy o le maʻisuka,
  • fuafuaina ole micro-albumin ile urine; suʻega mo le creatinine i le toto poʻo le urine e mataʻituina ai le gaioiga o fatugaʻo,
  • faitau toto e siaki ai le maualalo o platelets ma sela mumu i totonu o le toto,
  • saili mo fa'ama'i,
  • ata (MRI) mo le faaleagaina o le fai'ai

Tagata popole

O microangiopathies o le ma'isuka e masani lava. E tusa ma le 30 i le 40% o le maʻi suka e maua i le retinopathy i vaega eseese, pe tusa ma le miliona tagata i Farani. O le mafuaʻaga autu lea o le tauaso aʻo leʻi atoa le 50 tausaga i atunuu faʻapisinisi. O le ma'i suka o le mafua'aga sili lea o le fa'ai'uga o fa'ama'i fatuga'o i Europa (12 i le 30%), ma o le fa'ateleina o le numera o le ma'i suka ituaiga 2 e mana'omia ai togafitiga fa'amama toto.

Thrombotic microangiopathies e sili atu ona taatele:

  • Ole tele ole PPT e fa'atatau ile 5 ile 10 mataupu fou ile miliona tagata ile tausaga, fa'atasi ai ma tama'ita'i (3 fafine na a'afia mo 2 tane). O le PTT faʻaleaganuʻu, o loʻo matauina i tamaiti ma pepe faatoa fananau mai, o se ituaiga o thrombotic microangiopathy e seasea lava, ma na o ni nai taseni mataupu na iloa i Farani.
  • Ole fa'asologa ole SHU e tutusa lelei ma le PPT. O tamaiti o le autu autu lea o faʻamaʻi pipisi e nafa ma i latou i Farani, HUS i tagata matutua e masani ona mafua ona o faʻamaʻi pipisi i taimi o femalagaaiga (aemaise lava e le sui o le dysentria).

Faʻamatalaga o tulaga lamatia

Ole a'afiaga ole microangiopathy ole ma'isuka e mafai ona fa'atupula'ia e a'afiaga fa'atupu. O le maualuga o le toto maualuga, ma le tele o a'afiaga o le cardiovascular (mamafa, fa'ateleina le maualuga o le toto, ulaula), e mafai ona avea ma fa'alavelave fa'alavelave.

E mafai ona siitia le PPT i le maitaga.

Faailoga ole microangiopathy

Microangiopathy o le ma'isuka

Fa'ailoga ole microangiopathy o le ma'isuka ua fa'atupu fa'alavelave. E filemu le evolusione seia oʻo i le faʻaalia o faʻalavelave:

  • faʻalavelave vaʻaia e fesoʻotaʻi ma le retinopathy,
  • vaivai, faʻafitauli urinary, toto maualuga, paʻu o le mamafa, faʻalavelave moe, gaʻo, mageso, ma isi mea i le tulaga o le faaletonu o le fatu,
  • tiga, numbness, vaivai, mu po'o lagona tingling mo neuropathies peripheral; vae o le ma'isuka: fa'ama'i, ma'i po'o le fa'aleagaina o le aano loloto o le vae ma e maualuga le lamatiaga o le tipi; faʻafitauli tau feusuaiga, faʻamaʻi, faʻamaʻi toto poʻo le fatu pe a afaina ai le neuropathy i le tino o le tino ...

Microangiopathie thrombotique

E eseese auga, ma e masani ona amata.

O le paʻu o le maualuga o platelets toto (thrombocytopenia) i le PTT e mafua ai le tafe toto, lea e faʻaalia i foliga o lanu mumu (purpura) i luga o le paʻu.

O le anemia e feso'ota'i ma le maualalo o le toto mumu e mafai ona fa'aalia i le vaivai tele ma le le manava.

O tiga o totoga e eseese lautele ae e masani ona taua. I tulaga ogaoga, atonu e vave ona pa'u i le va'ai, fa'aletonu i vae, neurological (fenumiai, coma, ma isi), fa'alavelave fatu po'o mea'ai, ma isi. O le a'afiaga o fatuga'o e masani lava ona feololo i le PTT, ae mafai ona ogaoga i le HUS. O siama e nafa ma le HUS o le mafuaʻaga foi lea o le manava toto i nisi taimi.

Togafitiga mo microangiopathy

Togafitiga ole microangiopathy ole ma'isuka

Togafitiga ma'i suka

O togafitiga faafomaʻi o le maʻisuka e mafai ai ona faʻatuai le amataga o le microangiopathy ma faʻatapulaʻaina aʻafiaga o le faʻaleagaina o vaʻa. E faʻavae i luga o le tumama ma meaʻai (meaʻai talafeagai, faʻamalositino, paʻu o le mamafa, aloese mai le tapaa, ma isi), i luga o le mataʻituina o le maualuga o le suka toto ma luga o le faʻavaeina o se togafitiga talafeagai (fualaau faʻamaʻi suka poʻo insulin).

Puleaina ole ma'isuka retinopathies

E ono fautuaina e le foma'i mata le togafitiga o le laser photocoagulation e fa'atatau i manu'a muamua o le mata e taofia ai mai le alualu i luma.

I se tulaga sili atu, e tatau ona mafaufau i le pan-retinal photocoagulation (PPR). O le togafitiga laser e aafia ai le retina atoa, sei vagana ai le macula e nafa ma le vaaiga tutotonu.

I tulaga ogaoga, o nisi taimi e manaʻomia ai togafitiga faʻapitoa.

Puleaina o nephropathies o le ma'isuka

I le tulaga o faʻamaʻi faʻamaʻi faʻaiʻuga, e tatau ona totogi le faʻaletonu o fatugaʻo e ala i le faʻamama toto poʻo le faʻaogaina o le toto (transplant).

Puleaina o neuropathy o le ma'isuka

Eseese vasega o fualaau (antiepileptics, anticonvulsants, tricyclic antidepressants, opioid analgesics) e mafai ona faʻaaogaina e faʻafefe ai le tiga o le neuropathic. O togafitiga fa'ailoga o le a tu'uina atu pe a tupu le faufau po'o le pua'i, fa'aletonu femalagaa'i, fa'afitauli o le manava, ma isi.

Microangiopathie thrombotique

Thrombotic microangiopathy e masani ona faʻamaonia le faʻavaeina o togafitiga faʻafuaseʻi i totonu o se potu maʻi tigaina. Mo se taimi umi, o le faʻamaʻi na fai si le lelei ona e leai se togafitiga talafeagai ma e le lelei le suʻesuʻega. Ae o le alualu i luma ua faia ma ua mafai nei ona faamalolo i le tele o tulaga.

Togafitiga faʻafomaʻi o le thrombotic microangiopathy

E fa'avae i luga ole plasma fa'afesuia'i: o se masini e fa'aaogaina e sui ai le plasma ole tagata ma'i ile plasma mai se foa'i tauofo. O lenei togafitiga e mafai ai ona tuʻuina atu le porotini ADAMTS13 lea e le lava i le PTT, ae faʻaumatia foi le toto o le tagata maʻi mai autoantibodies (HUS o le autoimmune origin) ma polotini e faʻamalosia ai le faʻatupuina o paʻu.

I tamaiti o loʻo mafatia i le HUS e fesoʻotaʻi ma le shigatoxin, e masani ona lelei le taunuuga e aunoa ma le manaʻomia o le fesuiaiga o le plasma. I isi tulaga, e tatau ona toe faia le fesuiaiga o le plasma seia oʻo ina faʻamautu le numera platelet. E sili atu le aoga, ae mafai ona tuʻuina atu aʻafiaga o faʻalavelave: faʻamaʻi, thromboses, faʻamaʻi ...

E masani ona fesoʻotaʻi ma isi togafitiga: corticosteroids, antiplatelet drugs, monoclonal antibodies, ma isi.

Togafitiga o fa'ama'i fa'ama'i fa'ama'i e tatau ona ta'ito'atasi.

Puleaina o fa'ailoga fa'atasi 

E ono mana'omia ni faiga fa'aola ile taimi ole falema'i fa'afuase'i. O le faʻaalia o faʻamaoniga o le neurological poʻo le fatu e mataʻituina lelei.

I se taimi umi, o fa'asologa e pei o le faaletonu o le fatu e matauina i nisi taimi, e tauamiotonuina ai le puleaina o togafitiga.

Puipuia le microangiopathy

O le faʻavasegaina o le suka toto ma le tau faasaga i tulaga lamatia e naʻo le puipuia o microangiopathies maʻisuka. E tatau ona tuʻufaʻatasia ma le mataʻituina masani o mata ma fatugaʻo.

O vaila'au fa'amalosi toto e iai se puipuiga i le fatuga'o. E fautuaina foi le faʻaitiitia o le faʻaaogaina o meaʻai polotini. O nisi vaila'au e o'ona i fatuga'o e tatau ona 'alofia.

O le puipuia o le thrombotic microangiopathies e le mafai, ae o le mataʻituina masani e ono manaʻomia e aloese ai mai le toe foʻi, aemaise lava i tagata e maua i le TTP.

Tuua se tali