Mataupu
Taofi ma faʻafilemu se osofaʻiga popole
Mafai ona tatou puipuia?E leai se auala aoga tele e puipuia ai osofa'iga popole, aemaise lava talu ai e masani ona tupu i se auala e leʻi fuafuaina. Ae ui i lea, pulega talafeagai, e le gata i pharmacological ma non-pharmacological, e mafai ona fesoasoani e aoao e pulea lona meafaigatā ma taofia fa'alavelave mai le avea soʻo pe tele naua faʻaleaogaina O lea e taua ai le vaai vave i le foma'i e taofi le liʻo leaga ise taimi vave. |
Fua faʻavae puipuiaIna ia faʻaititia le ono aʻafia i le faʻafitauli o le popolevale, o auala nei, e masani ona masani ai, e aoga tele: – Ia mulimuli i ana togafiti, ma aua ne'i taofia le inuina o fualaau e aunoa ma se fautuaga faafomai; - Aloese mai le taumafaina o mea fa'afiafia, ava malosi po o fualaau faasaina, e mafai ona faoa faamalosi; - Aʻoaʻo e faʻatonutonu le popole e faʻatapulaʻa mea faʻaosoina pe faʻalavelaveina le faʻalavelave pe a amata (malologa, yoga, taʻaloga, mafaufauga mafaufau, ma isi); – Talia a soifua maloloina : taumafa lelei, faamalositino faifaipea, moe filemu... – Saili lagolago mai tagata togafitiga (Foma'i psychiatrist, psychologist) ma fa'alapotopotoga a tagata o lo'o mafatia i fa'alavelave popole tutusa, ia lagona le fa'aitiitia o le nofo to'atasi ma manuia mai fautuaga talafeagai. |
E mafai ona faigata ona fa'afetaui osofaʻiga faʻanoanoa, ae o loʻo i ai togafitiga ma togafitiga aoga. O nisi taimi e tatau ona e faʻataʻitaʻiina ni nai pe tuʻufaʻatasia, ae o le toʻatele o tagata e mafai ona faʻaitiitia pe faʻaumatia a latou osofa'iga o le popole faafetai i nei faiga.
Puipuia ma faʻafilemu se osofaʻiga popole: malamalama i mea uma ile 2 min
togafitiga
O le aoga o le psychotherapy i le togafitia o faʻalavelave popole ua faʻamautuina lelei. E oʻo lava i le togafitiga o filifiliga i le tele o tulaga, aʻo leʻi faʻaaogaina fualaau.
Ina ia togafitia osofaʻiga popole, o le togafitiga o filifiliga o le mafaufau ma amioga togafitiga, poʻo TCC. Ae ui i lea, atonu e manaia le tuʻufaʻatasia ma se isi ituaiga psychotherapy (analytical, systemic therapy, etc.) ina ia puipuia ai faʻamaoniga mai le gaoioi ma toe faʻaalia i isi ituaiga.
I le fa'atinoga, e masani ona faia CBT i luga o le 10 i le 25 vasega e va'ava'ai ile vaiaso, ta'ito'atasi po'o vaega.
O togafitiga faʻapitoa e faʻamoemoe e faʻaalia ai le tulaga o le atuatuvale ma suia faasolosolo “talitonuga sese”, o le fa'aliliuga sese ma amio le lelei fegalegaleai ma i latou, ina ia mafai ona suia i latou i le malamalama sili atu ona tonu ma moni.
Ole tele o metotia e mafai ai ona e aʻoaʻoina taofi fa'alavelave, ma fa'afilemu pe a e lagona le fa'atupula'ia o le popole. O faamalositino faigofie e tatau ona faia i lea vaiaso ma lea vaiaso ina ia alualu ai i luma. E tatau ona maitauina e aoga le CBT i le faʻaitiitia o faʻamaoniga ae o lo latou faʻamoemoe e le o le faʻamalamalamaina o le amataga, le mafuaʻaga o le faʻaalia o nei osofaʻiga faʻafefe.
I isi auala, o lefaʻamaonia e mafai ona aoga i le fa'aleleia atili o lagona ma le atina'eina o amioga fou e fa'afetaui e tali atu ai i tulaga e manatu e fa'anoanoa.
La su'esu'ega psychotherapy (psychoanalyse) e mafai ona manaia pe a iai ni elemene fete'ena'i o lo'o feso'ota'i ma le fa'aleleia o le mafaufau o le tagata.
Faatasi ai ma togafitiga faʻafomaʻi, e tele vasega o vailaʻau ua faʻaalia e faʻaitiitia ai le tele o osofaʻiga o popolega.
le Vaʻapala o togafitiga o filifiliga muamua, sosoo ai ma popolevalevale (Xanax®) lea, e ui i lea, o loʻo iai se faʻalavelave sili atu o le faʻalagolago ma aʻafiaga. O le mea lea ua faʻaagaga mo le togafitia o le faʻalavelave, pe a faʻaumiumi ma manaʻomia togafitiga.
I Farani, o ituaiga e lua o vailaau faʻamaʻi e fautuaina5 e togafitia ai faʻalavelave faʻalavelave mo se taimi umi:
- filifili le serotonin reuptake inhibitors (SSRIs), o le mataupu faavae o le faateleina o le aofaiga o le serotonin i synapses (faʻatasi i le va o neu e lua) e ala i le puipuia o le reuptake o le mulimuli. Matou te fautuaina aemaise lava le paroxetine (Deroxat® / Paxil®), l'Escitalopram (Seroplex® / Lexapro®) ma le citalopram (Seropram® / Celexa®)
- tricyclic antidepressants pei o clomipramine (Anafranil®).
I nisi tulaga, o le venlafaxine (Effexor®) e mafai foi ona faʻatonuina.
O togafitiga fa'ama'i fa'ama'i e fa'atonu muamua mo le 12 vaiaso, ona faia lea o se iloiloga e filifili ai pe fa'aauau pe suia le togafitiga.