Mataupu
Reye syndrome
O le a ?
Reye's syndrome o se seasea afaina-faʻamaʻi faʻamaʻi e mafai ona mafua ai afaina tele i le ate ma faiʻai. Afai e le togafitia vave le faʻamaʻi, e mafai ona mafua ai le le toe faʻaleleia o faiʻai pe mafai foi ona afaina ai le tagata.
O mataupu e masani ona aʻafia i le Reye's syndrome o tamaiti ma talavou matutua i lalo ifo o le 20 tausaga. (1)
O le faʻateleina o lenei faʻamaumauga i Farani (numera o faʻamaʻi o le faʻamaʻi i le taimi atofaina, i se faitau aofaʻi) e 0.08 mataupu i le 100 tamaiti.
O le mafuaʻaga ma le mafuaʻaga o le fesoʻotaʻiga na tuʻuina mai i luma i le Iunaite Setete pe a aveina aspirin ma le atinaʻeina o Reye's syndrome.
O lenei faʻamaopoopoga na iloiloina i Farani (i le va o le 1995 ma le 1996). O le vaega mulimuli na faʻatagaina le tusigaigoa o tamaiti e toʻa 8 i lalo o le 15 tausaga le matutua o loʻo mafatia i lenei faʻamaʻi ma ave le aspirin. O le fesiligia o le penefiti / lamatiaga o le aspirin e leʻi aoga e ui i se lapataʻiga. Lenei faʻapitoa vaʻai i le talavai o aspirin popole tamaiti i faʻamaʻi viral, pei o tanesusu, fulū, ma isi.
I lenei tulaga, o le ANSM (National Agency for Health and Medicines) ua faʻamautuina le mea moni o le acetylsalicylic acid (aspirin) e le tatau ona faʻatautaia i tamaiti o loʻo mafatia mai lenei ituaiga siama seʻi vagana ua i ai isi auala uma ua le manuia. . I se faʻaopopoga, i le mea e tupu ai le puaʻi, faʻafitauli neura, faʻalavelave o le malamalama poʻo amioga le masani ai, o lenei togafitiga e tatau ona taofia. (3)
O auga
O faʻailoga e masani ona fesoʻotaʻi ma Reye's syndrome o: (1)
- puaʻi e aunoa ma se mafuaʻaga autu;
- faʻapalapala: leai se fiafia, naunautaʻi ma le malosi;
- fia moe;
- faʻateleina manava;
- faʻamaʻi epileptic.
Nei "lautele" auga masani aliali mai na o ni nai aso ina ua maeʻa le siama viral.
I nisi tulaga, o nei vave faʻailoga mafai ona alualu i luma i sili atu matuia: (1)
- faʻaletonu o le tagata: itaita, faʻasoesa, amio saua, ma isi.
- o se setete o le le mautonu ma le popole lea e mafai i nisi taimi ona fesoʻotaʻi ma faʻailoga;
- Leiloa o le malamalama lea e mafai ona taitai atu ai i le koma.
Ole faʻatalanoaga ole fomaʻi e tatau ona vave vave faʻateʻia le masalosalo ole faʻamaʻi lea ile tamaititi.
E ui lava o nei ituaiga o faʻailoga e le tau fesoʻotaʻi ma Reye's syndrome, e manaʻomia le faʻamautinoaina o le faʻafitauli e faʻamaonia ai pe le o le atinaʻeina o faʻamaʻi. I lenei tulaga, e taua le lapatai i le fomaʻi o le ono faʻaaogaina o aspirin i le taimi o tamaiti e ono fesoʻotaʻi ma le atinaʻeina o lenei faʻamaʻi. E le gata i lea, afai o le tamaititi e leʻi i ai se talavai mo aspirin faʻaaogaina muamua, o le avanoa o le atinaʻeina o le faʻamaʻi mafai ona aveʻesea. (1)
Le amataga o le maʻi
O le mafuaʻaga tonu o Reye's syndrome e leʻo iloa nei. Peitaʻi, o le tele lava o faʻamaʻi e faʻapopoleina tamaiti ma talavou matutua (i lalo o le 20 tausaga) faʻamalolo mai se faʻamaʻi pipisi, ma sili atu faʻapitoa fulū poʻo tanesusu. I se faʻaopopoga, o nei tagata gasegase sa i ai se talavai mo aspirin i le togafitia o lenei siama viral. I lenei lagona, o le togafitiga ma aspirin o se virosis faia ai le sili ona masani ona maua mafuaʻaga.
O se faʻaopopo elemeni i le atinaʻeina o lenei pathology iʻuga i tamaʻi fausaga i totonu o sela: o le mitochondria, lea ua faʻaleagaina.
O nei sela fausia fausiaina le malosi manaʻomia mo sela atinae. E taua tele mo le faʻagaioiga lelei ole ate. Ioe, o le mitochondria e faʻamamaina foʻi vailaʻau oona mai le alatoto ma e aofia ai foʻi i le faʻatulafonoina o le suka i le toto (suka i le tino) i le tino.
I le faʻamatalaga o loʻo aʻafia ai nei faʻatonuga o le faʻaaogaina o le tino, e mafai ona faʻatamaia le ate. O le faʻamaʻi o le ate e mafua mai i le gaosia o vailaʻau oona. E ala ile pasia ole toto, o nei vailaʻau oona e mafai ona faʻaleagaina ai le tino atoa ma faʻapitoa lava le faiʻai. (1)
O isi maʻi e mafai foi ona avea ma mafuaʻaga o faʻailoga e fesoʻotaʻi ma Reye's syndrome. I lenei tulaga, o le faʻamaoniga o lenei ituaiga o syndrome e mafai ona faʻateʻaina i lalo o nisi tulaga. Nei isi pathologies aofia ai:
- fiva faiʻai: fula o ponaivi puipuia e ufiufi ai le faiʻai ma le ua tua;
- encephalitis: mumu o le faiʻai;
- faʻamaʻi kulupu tuʻufaʻatasia faʻaleagaina metabolic aafia ai le vailaʻau tali atu o le tino. O le mea e sili ona taatele o le: acyl-CoA medium chain dehydrogenase (MCADD).
Faʻamatalaga o tulaga lamatia
O le mafuaʻaga sili ona lamatia mo Reye's syndrome o le tele o le ave aspirin pe a togafitia se fulū-pei o siama siama poʻo tanesusu i tamaiti poʻo talavou matutua.
Puipuiga ma togafitiga
O le faʻamaoniga o lenei faʻamaʻi e amata i se eseʻesega faʻamaoniga i le vaʻaia o faʻailoga na faʻaalia e le tagata maʻi faʻapea foʻi ma lona talaʻaga, faʻapitoa e uiga i le faʻaaogaina o aspirin i le taimi o togafitiga o se faʻamaʻi pipisi.
Toto ma miaga suʻesuʻega mafai foi faʻatagaina le faʻamaoniga o Reye's syndrome i le lagona o le oona uiga o le faʻamaʻi mafai ona maua i nei tino vai. O le i ai o nei mea leaga mo le tino o se mafuaʻaga o le masani ai gaioiga ate.
O isi suʻega e mafai foi ona avea ma autu o le faʻaalia o le faʻamai:
- o le scanner, mafai ai ona faʻamalamalamaina soʻo se fulafula i le faiʻai;
- o le lumbar puncture, o le taimi na faia ai se faʻataʻitaʻiga o le suavai o le cerebrospinal mai le uaula ma faʻataʻitaʻia ina ia siakiina pe mafai ona iai ni siama poʻo ni siama;
- o le ate biopsy, lea e ave ai ma suʻesuʻeina se faʻataʻitaʻiga o le ate i lalo o le microscope e faʻamaonia ai le i ai poʻo le leai o ni sela e fesoʻotaʻi ma Reye's syndrome.
Togafitiga o le maʻi tatau ona faʻatinoina vave i le taimi lava na faia ai le faʻamaoniga.
O le faʻamoemoe o togafitiga o le faʻaititia lea o faʻailoga ma faʻatagaina totoga taua e faʻatino a latou gaioiga faʻapea foi le puipuia o le faiʻai mai le ono faʻaleagaina o le faʻamaʻi e ono mafua ai.
O le tele o fualaʻau e mafai ona faʻatautaia, e masani ona faʻaalu e le taʻua, e pei o le:
- electrolytes ma suavai, faʻafaigofie ai ona toe faʻaleleia le paleni o masima, minerale ma mea aoga i le tino (faʻapitoa lava le glycemia i le tafe o le toto);
- diuretics: e fesoasoani i le ate i lona gaioiga;
- amonia detoxifiers;
Anticonvulsants, i le togafitia o le maʻi o epileptic.
Ole manava manava e mafai foi ona faatonuina ile nofoaga e faigata ai ona manava le tamaititi.
O le taimi lava e paʻu ai le fula i le faiʻai, o isi mea taua a le tino e masani ona toe foʻi i le tulaga masani. (1)