Dr. Will Tuttle: O le ʻai o aano o manu e faaleagaina ai le sootaga i le va o le mafaufau ma le tino o se tagata
 

Matou te faʻaauau pea i se faʻamatalaga puupuu o Will Tuttle, Ph.D., The World Peace Diet. O lenei tusi o se galuega filosofia tele, lea e tuʻuina atu i se faiga faigofie ma faigofie mo le loto ma le mafaufau. 

"O le faʻanoanoa faʻanoanoa e masani ona tatou vaʻavaʻai i le vanimonimo, ma mafaufau pe o iai pea ni tagata atamamai, aʻo siomia i tatou e le faitau afe o ituaiga o tagata atamamai, o latou tomai tatou te leʻi aʻoaʻoina e iloa, talisapaia ma faʻaaloalo ..." - O le mea lenei le manatu autu o le tusi. 

Na faia e le tusitala se tusi faʻalogo mai le Diet for World Peace. Ma na ia faia foi se tisiki ma le mea e taʻua , lea na ia otootoina ai manatu autu ma mataupu autu. E mafai ona e faitau i le vaega muamua o le aotelega "The World Peace Diet" . I le lua vaiaso talu ai sa matou lolomiina ai se toe faamatalaina o se mataupu i se tusi e ta’ua . O le vaiaso talu ai, o le suʻesuʻega a Will Tuttle na matou lolomiina o le: . Ua oo i le taimi e toe faamatala ai se isi mataupu: 

O le 'ai o aano o manufasi e faaleagaina ai le sootaga i le va o le mafaufau ma le tino 

E pei ona taʻua muamua, o se tasi o mafuaʻaga autu e faʻaauau ai ona tatou 'ai manu o tu ma aga a la tatou aganuʻu: na tuʻuina i totonu o tatou ulu mai le laiti e tatau ona tatou 'ai manu - mo lo tatou lava soifua maloloina. 

Fa'apuupuu e uiga i mea'ai a manu: e mauoa i ga'o ma polotini ae leaga i ga'o. E sili atu le saʻo, e toetoe lava a leai ni gaʻo i totonu, sei vagana ai se vaega itiiti o loʻo i totonu o meaʻai susu. O le mea moni, o meaʻai a manu e gaʻo ma porotini. 

Ua mamanuina o tatou tino e tamoʻe i luga o le "suauʻu" e aofia ai carbohydrates lavelave, lea e maua i fualaau aina, fualaau faisua, fatu atoa ma leki. O suʻesuʻega faʻasaienisi sili ona tele ua faʻaalia pea o le paleni taumafa faʻavae e maua ai le malosi ma le lelei o polotini, faʻapea foʻi ma gaʻo maloloina. 

O le mea lea, i le tele o tagata, e sili atu le soifua maloloina o tagata fai meaʻai nai lo le faitau aofaʻi lautele. O lo'o mulimuli mai ma le fa'atatau e le tatau ona tatou 'ai manu. Ma, e sili atu nai lo lena, tatou te lagona le sili atu pe a tatou le 'aina. 

Aiseā e lē lelei ai faalogona o nisi pe a teena meaʻai a manu? Fai mai Dr. Tuttle, e mafua ona latou faia ni mea sese. Mo se faʻataʻitaʻiga, latou te le iloa pe faʻafefea ona kuka suamalie ma mauoa i ipu tatou te manaʻomia i elemene. O nisi e mafai ona 'ai tele na'uā mea'ai “gaogao” (e pei o meataalo), e ui lava e mafai ona ta'ua o mea'ai. 

Peitaʻi, ua leva ona mou atu aso na faigatā ai ona ola faatasi ma talitonuga o meaʻai. O le tele ma le tele o meaʻai suamalie suamalie ma se meaʻai paleni e aoga mo o tatou tino o loʻo faʻaalia i luga o fata. Ma o fatu lelei tuai, nati, fualaau faisua ma fualaau faisua e mafai ona faʻaaogaina i tuʻufaʻatasiga e le gata. 

Ae le o mea uma e faigofie tele. E le tatau ona galo ia i tatou le aafiaga o le placebo, lea e mafai ona i ai se aafiaga sili atu ona malosi i se tagata nai lo le mea tatou te mafaufau i ai. A uma mea uma, na aʻoaʻoina i matou mai le laiti e tatau ona matou 'ai meaʻai manu ina ia ola maloloina, ma e matua faigata lava ona toe faʻafoʻi! Ole a'afiaga ole placebo e fa'apea, afai tatou te matua talitonu i se mea (aemaise lava pe a popole ia i tatou lava), e avea moni lava, e pei o se mea moni. O le mea lea, e ala i le le aofia ai o meaola manu ma a latou mea e maua mai i meaʻai, e amata ona foliga mai ia i tatou o loʻo tatou faʻaumatia o tatou tino mai elemene taua. O le a le mea e fai? Na'o le tineia pea lava pea mai o tatou mafaufau le fautuaga na totōina i totonu ia i tatou e mana'omia mea'ai manu mo le soifua maloloina. 

O se mea manaia: o le placebo effect e sili atu ona aoga, o le tele o lagona le lelei e fesoʻotaʻi ma. Mo se faʻataʻitaʻiga, o le taugata o le vailaʻau, o le leaga o lona tofo, o le sili atu ona iloa lona faʻamalologa, pe a faʻatusatusa i vailaʻau e taugofie ma lelei. Matou te masalo atonu latou te le aoga - latou te fai mai, e le faigofie mea uma. 

O le taimi lava tatou te le aofia ai meaʻai manu mai a tatou meaʻai, tatou te lagona mo i tatou lava le aoga o le placebo mo i tatou e 'ai aano manu. O le 'aiina o mea'ai e avea ma mea e le lelei mo i tatou pe a tatou iloa le mea tatou te 'ai moni, talu ai i le taimi muamua, e tusa ai ma Will Tuttle, o se tagata ua fa'amanuiaina i le physiology toafilemu. Ua tuuina mai ia i tatou ina ia mafai ai ona tatou tuuina atu i o tatou tino le malosi ma elemene e tatau ai mo le soifua maloloina ma le soifua manuia - e aunoa ma le afaina ai o manu. 

O lea la, pe a tatou teena lenei meaalofa faalilolilo mai le vateatea e faavae i le alofa, ma fai mai o le a tatou fasiotia manu e tusa lava po o le a, tatou te amata ona mafatia: gaʻo e poloka ai o tatou alatoto, o tatou faiga faʻafefeteina ona o le le lava o le fiber ... mafaufau, aveese faʻailoga, ona tatou vaʻai ai lea: e sili atu ona fetaui o tatou tino mo se meaʻai faʻavae nai lo se manu. 

A tatou fai atu o le a tatou aai manu e tusa lava po o le a, tatou te faia se lalolagi mo i tatou lava, lalagaina mai faamaʻi, tausalaina faalilolilo ma le sauā. E avea i tatou ma puna o le sauā e ala i le fasi o manu i o tatou lava lima po o le totogiina o se isi e faia mo i tatou. Tatou te aai i lo tatou lava sauā, o lea e ola ai pea i totonu ia i tatou. 

Ua mautinoa e Dr. Tuttle i lona loto ua iloa e le tagata e lē tatau ona ʻai manu. E feteenai lea ma lo tatou natura. O se fa'ata'ita'iga faigofie: mafaufau i se tasi ua 'ai aano pala... E selau pasene na e maua ai se lagona o le 'ino'ino. Ae o le mea tonu lava lea tatou te faia i aso uma - pe a tatou 'ai se hamburger, sosisi, fasi iʻa poʻo se moa. 

Talu ai ona o le 'ai o aano ma inu toto e inosia mo i tatou i luga o se tulaga e le iloa, ma o le 'ai o aano o manu o loʻo faʻapipiʻiina i le aganuu, o loʻo sailia e tagata ni auala e alu ese ai - e suia ai fasi aano o manu, e nana ai. Mo se faʻataʻitaʻiga, o le fasiotia o manu i se auala faʻapitoa ina ia itiiti le toto e mafai ona tumau i le aano (o aano o manu tatou te faʻatau i supamaketi e masani lava e le tumu i le toto). Matou te faʻafefeteina le aano na mate, faʻaaoga mea manogi eseese ma sosi. E afe ma afe auala ua faia ina ia manaia i le vaai ma taumafa. 

Matou te faia ni tala faʻasolopito mo a matou fanau e ola le hamburger i moega o togalaau, matou te faia le mea sili matou te mafaia e ufiufi ai le mea moni mataʻutia e uiga i aano o manu ma manu. O le mea moni, o le mea moni, i lalo ifo o le mafaufau, o se mea inosia mo i tatou le 'ai i le aano o se tagata ola pe inu susu ua fuafuaina mo se pepe a se isi tagata. 

Afai e te mafaufau i ai: o le a faigata i se tagata ona aʻe i lalo o se povi ma, tulei lana tama, e suʻe le susu mai lona susu. Po o le tuliloaina o se aila ma tau i ai, taumafai e tu'i i lalo ma utia i lona ua, ona lagona ai lea o le toto vevela ua sasaa tonu mai i o tatou gutu … Fu. E feteenai lea ma le ute o le tagata. So'o se tagata, e o'o lava i le tagata e sili ona fiafia i le steak po'o le tuli manu. E leai se tasi o i latou na mafai ona mafaufauina na te faia ma le naunau tele. Ioe, na te le mafaia, e le mafai e se tagata faaletino. O nei mea uma ua toe faʻamaonia ai e leʻi faia i tatou e 'ai aano o manu. 

O le isi finauga faavalevalea tatou te faia e faapea o manu e ʻai aano o manu, aisea la e le tatau ai? Faavalevalea mama. O le tele o manu e le 'aina aano. O o tatou aiga e manatu e sili ona vavalalata, gorillas, chimpanzees, baboons, ma isi primates, e seasea aai aano pe leai foi. Aisea ua tatou faia ai lenei mea? 

Afai tatou te faʻaauau pea ona talanoa e uiga i isi mea e mafai e manu ona fai, o lona uiga tatou te le manaʻo e faʻaauau pea ona fai ma faʻataʻitaʻiga. Mo se faʻataʻitaʻiga, e mafai e tane o nisi ituaiga o manu ona 'aina a latou lava fanau. Semanū e lē taitai ona tatou faia lenei mea moni e fai ma faamolemolega mo le ʻaina o a tatou lava fanau! Tela la, se mea valea ke fai atu me e kai ne nisi manu a ‵kano o manu, tena uiga e mafai foki ne tatou. 

E lē gata i le faaleagaina o lo tatou soifua mālōlōina faalemafaufau ma faaletino, ae o le ʻai o aano o manufasi e faaleagaina ai lo tatou siʻosiʻomaga masani o loo tatou nonofo ai. Fa'ato'aga manu e sili ona fa'atama'ia, e le gata i le si'osi'omaga. E taua tele le malamalama pe a tatou vaʻaia le tele o vaʻa o loʻo totoina i sana, fatu eseese, o le tele o nei mea e fafaga ai manu faʻatoʻaga. 

E manaʻomia le tele o meaʻai o laʻau e fafaga ai le 10 miliona manu e fasia i tausaga taʻitasi i le US lava ia. O vaega nei e mafai ona faʻaaogaina e fafaga ai le faitau aofaʻi o le lalolagi. Ma o le isi vaega e mafai ona toe faafoi i vaomatua vao e toe faʻaleleia nofoaga mo manu feʻai. 

E faigofie ona tatou fafagaina tagata fiaaai uma i lenei paneta. Afai latou te mananao i ai. Nai lo le fafagaina o meaʻai i manu, o manu tatou te mananaʻo e fasioti. Matou te fa'aliliuina nei mea'ai i ga'o ma otaota o'ona - ma o lea ua ta'ita'ia ai le tasi vae lima o lo matou faitau aofa'i i le tino puta. I le taimi lava e tasi, o le tasi vae lima o le faitau aofaʻi o le lalolagi o loʻo i ai pea i le fiaaai. 

Matou te faʻalogo i taimi uma o loʻo faʻatupulaia le faitau aofaʻi o le paneta, ae o loʻo i ai se faʻalavelave sili atu ma sili atu ona faʻaleagaina. O se pa i le aofaʻi o manu faʻatoʻaga - povi, mamoe, moa, pipi o loʻo tulia i totonu o fale puipui. Matou te tausia le faitau piliona o manu faʻatoʻaga ma fafaga i latou i le tele o meaʻai matou te gaosia. O lenei mea e faʻaaogaina ai le tele o le eleele ma le vai, faʻaaogaina le tele o vailaau faʻasaina, lea e mafua ai le faʻaleagaina o le vai ma le palapala. 

O le talanoa e uiga i a tatou aano o manu o se tapu, aua o le saua e manaomia ai – o le saua i manu, tagata, o le eleele … e matua lofituina lava ma tatou te le mananao e aumaia lenei mataupu. Ae e masani lava o mea tatou te taumafai e le amanaiaina le mea sili e sili ona afaina ai i tatou. 

Ia toe faauau. 

 

Tuua se tali