Jonathan Safran Foer: E le tatau ona e alofa i manu, ae e le tatau ona e inoino ia i latou

faia se faatalatalanoaga ma le tusitala o le Eating Animals Jonathan Safran Foer. O loʻo faʻatalanoaina e le tusitala manatu o le vegetarianism ma mafuaaga na mafua ai ona ia tusia lenei tusi. 

Ua lauiloa o ia i lana tala, ae na faafuasei lava ona ia tusia se tusi e le o tala fatu e faamatala ai le gaosiga o aano o manufasi. E tusa ai ma le tusitala, e le o ia o se saienitisi po o se faifilosofia - na ia tusia "Ai Manu" o se tagata 'ai. 

“I totonu o vaomatua o Europa tutotonu, na ia 'ai e ola ai i avanoa uma. I Amerika, 50 tausaga mulimuli ane, sa matou aai i soo se mea matou te mananao ai. O kapoti umukuka sa tumu i mea'ai na fa'atau fa'afuase'i, o mea'ai fa'atauva'a taugata, mea'ai matou te le'i mana'omia. Ina ua uma le aso e muta ai le aoga, sa matou tiai ese meaai e aunoa ma le sogisogi. O meaai sa leai se popole. 

Na saunia e lo'u tinamatua lenei olaga ia i matou. Ae sa le mafai e ia lava ona aveesea lena faanoanoaga. Mo ia, o meaai e le o se meaai. O mea'ai sa mata'utia, mamalu, lotofaafetai, tauimasui, olioli, faalumaina, tapuaiga, talafaasolopito, ma, ioe, alofa. E pei o fua na ia tuuina mai ia i matou na tauina mai lala o lo matou gafa malepelepe, "o se vaega mai le tusi. 

Leitio Netherlands: O lenei tusi e matua tele lava e uiga i aiga ma meaai. O le mea moni, o le manatu e tusi se tusi na fanau faatasi ma lona atalii, le ulumatua. 

Foer: Ou te manaʻo e aʻoaʻoina o ia i mea uma e mafai. O se tasi e manaʻomia ai sina faʻavalevalea faʻapitoa e mafai ai, sina faʻagalo ma le loto i ai, ma sina pepelo pe a mafai. Na ou iloa, e pei ona iloa e le tele o tagata, o aano o manufasi e laga ai le tele o fesili ogaoga. Ma sa ou manao e fuafua po o le a le mea ou te mafaufau i ai i nei mea uma ma tausia loʻu atalii e tusa ai ma lenei. 

Leitio Netherlands: Ua lauiloa oe o se tusitala o tala, ma i lenei ituaiga o le muagagana "Aua le faatagaina mea moni e faaleagaina se tala lelei". Ae o le tusi “Eating Animals” e tumu i mea moni. Na fa'apefea ona e filifilia fa'amatalaga mo le tusi? 

Foer: Ma le faaeteete tele. Sa ou faʻaaogaina fuainumera pito sili ona maualalo, e masani lava mai le pisinisi aano o manufasi lava ia. Ana ou filifilia numera e le fa'asao, semanu e sili atu le mamana o la'u tusi. Ae ou te leʻi manaʻo e oo lava i le tagata faitau sili ona faʻaituau i le lalolagi e masalosalo o loʻo ou taʻua mea moni saʻo e uiga i pisinisi aano o manufasi. 

Leitio Netherlands: E le gata i lea, na e faʻaaluina sina taimi e matamata ai i le gaosiga o meaʻai aano o manu ma ou lava mata. I totonu o le tusi, e te tusi ai e uiga i le auala na e tolotolo atu ai i le teritori o meaʻai e gaosia ai aano o manufasi e ala i le uaea paʻu i le po. Pe sa le'i faigofie ea? 

Foer: faigata tele! Ma sa ou le manao e fai, e leai se mea malie i ai, sa taufaafefe. O le isi lea mea moni e uiga i le gaosiga o aano o manufasi: o loʻo i ai se ao tele o faalilolilo o loʻo siomia ai. E te le maua se avanoa e talanoa ai i se sui o le komiti faafoe o se tasi o faalapotopotoga. Atonu e te laki e te talanoa atu i se tagata maaa le isu, ae e te lē feiloaʻi lava i se tasi e iloa se mea. Afai e te manaʻo e maua faʻamatalaga, o le ae iloa e toetoe lava a le mafai. Ma e matua faate'ia lava! Na'o lou mana'o e va'ai i le mea e sau ai au mea'ai ae latou te le fa'atagaina oe. E tatau ona fa'atupu masalosaloga. Ma sa na ona ou ita ai lava. 

Leitio Netherlands: Ma o le a le mea sa latou natia? 

Foer: Latou te natia faiga sauā. O le auala o loʻo faʻaogaina ai nei manu leaga i le lalolagi atoa o le a faʻamaonia e le tusa ai ma tulafono (pe a fai o ni pusi poʻo ni maile). O le aafiaga o le siosiomaga o le pisinisi aano o manufasi e matua faateia lava. E natia e faalapotopotoga le mea moni e uiga i tulaga o loo galulue ai tagata i aso uma. O se ata pogisa e tusa lava po o le a lau vaai i ai. 

E leai se mea lelei i lenei faiga atoa. I le taimi na tusia ai lenei tusi, e tusa ma le 18% o kasa oona e maua mai i lafumanu. E oo atu i le aso na lomia ai le tusi, o nei faamatalaga faatoa toe iloiloina: ua talitonu nei e 51%. O lona uiga o lenei pisinisi e sili atu ona nafa ma le vevela o le lalolagi nai lo isi vaega uma e tuʻufaʻatasia. O loʻo taʻua foʻi e le UN o le tele o lafumanu o le mea lona lua poʻo le tolu i luga o le lisi o mafuaʻaga o faʻafitauli tau le siosiomaga i luga o le paneta. 

Ae e le tatau ona tutusa! O mea i luga o le paneta e leʻi faʻapea i taimi uma, ua tatou faʻaseseina atoatoa le natura e ala ile faʻatoaga manu. 

Ua ou alu i faga puaa ma ua ou vaai i nei vaituloto o otaota o siomia ai. E masani lava o vaita'ele tetele o le Olimipeka e tumu i mea leaga. Ua ou vaai i ai ae fai mai tagata uma e sese, e le tatau. E matuā oona ma afai e faafuaseʻi ona oo atu i ai se tagata, o le a oti loa o ia. Ma, o le mea moni, o mea o loʻo i totonu o nei vaituloto e le o taofia, latou te tafe ma ulu atu i le vai. O le mea lea, o le lafumanu o le mafuaʻaga muamua lea o le faʻaleagaina o le vai. 

Ma o le mataupu talu ai nei, o le E. coli epidemic? Na feoti tamaiti i le 'ai o hamburgers. Ou te le avatua lava i la'u tama se hamburger, e leai lava - tusa lava pe itiiti se avanoa e ono i ai se pathogen iina. 

Ou te iloa le tele o tagata fai mea'ai e le popole i manu. Latou te le popole po o le a le mea e tupu i manu i faatoaga. Ae latou te le tago i aano o manu ona o lona aafiaga i le siosiomaga poʻo le soifua maloloina o tagata. 

O aʻu lava e le o se tasi o i latou o loʻo manaʻo e fusi ma moa, puaa poʻo povi. Ae ou te le ita foi ia i latou. Ma o le mea lea o loʻo tatou talanoa ai. Matou te le o talanoa e uiga i le manaʻoga e alofa i manu, matou te fai atu e le tatau ona ita ia i latou. Ma aua le amio e pei ua tatou inoino ia i latou. 

Leitio Netherlands: Matou te fiafia e manatu o loʻo matou ola i se sosaiete e sili atu pe itiiti foi le malamalama, ma e foliga mai o loʻo faia e le tatou malo ni ituaiga o tulafono e puipuia ai le faʻaleagaina o manu. Mai lau afioga e foliga mai e leai se isi e mataituina le tausia o nei tulafono? 

Foer: Muamua, e matua faigata lava ona mulimuli. E oo lava i le faamoemoe sili i le vaega o tagata asiasi, o se aofaiga tele o manu e fasia i se fua tele tele! E masani lava, o le tagata asiasi e lua sekone e siaki ai totonu ma fafo o le manu ina ia mafai ai ona iloa le auala na alu ai le fasiga, lea e masani ona faia i se isi vaega o le fale. Ma lona lua, o le faʻafitauli o siaki lelei e le o latou fiafia. Aua o le tausia o se manu o se manu, ae le o se meaʻai i le lumanaʻi, e sili atu le tau. O le a fa'agesegese ai le fa'agasologa ma fa'asili atu ai le taugata o aano o manufasi. 

Leitio Netherlands: Na avea Foer ma tagata fai mea'ai pe a ma le fa tausaga talu ai. E manino lava, o talafaasolopito o aiga sa mamafa tele i lana faaiuga mulimuli. 

Foer: E 20 tausaga na ou avea ai ma se tagata fai mea'ai. O nei 20 tausaga uma na ou iloa ai le tele o mea, ou te leʻi liliuese mai le upu moni. E to'atele tagata atamamai, popoto ma a'oa'oina i le lalolagi o lo'o fa'aauau pea ona 'ai aano o manu, ma latou iloa lelei pe fa'apefea ma le mea e sau ai. Ioe, e faatumulia ai i tatou ma tofo lelei. Ae o le tele o mea e manaia, ma tatou te teena i taimi uma, tatou te mafaia lava. 

O aano o manu foi o le supa moa lea na avatu ia te oe a o e ma’alili, o tipi ia a tinamatua, o hamburgers a le tama i le lotoa i le aso la, o i’a a tina mai le kuka – o mea ia e manatua ai lo tatou olaga. O aano o so'o se mea, e tofu tagata uma ma a latou lava mea. O mea'ai e sili ona faagaeetia, ou te matua talitonu i ai. Ma o nei manatuaga e taua ia i tatou, e le tatau ona tatou tauemu ia i latou, e le tatau ona tatou manatu faatauvaa ia i latou, e tatau ona tatou amanaia i latou. Ae ui i lea, e tatau ona tatou fesili ifo ia i tatou lava: o le taua o nei manatuaga e leai ni tapulaa, pe atonu o loʻo i ai mea e sili atu ona taua? Ma lona lua, e mafai ona suia? 

E te malamalama afai ou te le 'aiina le moa a lo'u tinamatua ma karoti, o lona uiga o le a mou atu le auala e momoli atu ai lona alofa, pe o le a suia na o le uiga? Radio Netherlands: O lana ipu saini lea? Foer: Ioe, moa ma kāloti, ua ou 'ai i le tele o taimi. O taimi uma lava matou te o ai i le fale o tinamatua, matou te faamoemoeina o ia. O le tina matua lea ma le moa: na matou 'ai mea uma ma fai mai o ia o le kuka sili ona lelei i le lalolagi. Ona ou le toe ai lea. Ma sa ou mafaufau, o le a nei? Karoti ma karoti? Ae sa ia mauaina isi fua. Ma o le faamaoniga sili lea o le alofa. O lea la ua ia fafagaina i matou i meaai eseese ona ua sui ma ua sui foi lana tali. Ma o lenei kuka ua i ai nei le faʻamoemoega sili atu, o meaʻai i le taimi nei o lona uiga e sili atu. 

Ae paga lea, e lei faaliliuina lenei tusi i le gagana Rusia, o lea matou te ofoina atu ia te oe i le Igilisi. 

Faafetai tele mo le faaliliuga o le talanoaga i luga o le leitio

Tuua se tali