le okiputa

le okiputa

O le ponaivi occipital (mai le medieval Latin occipitalis, sau mai le Latina pito i lalo, occiput, sau mai le caput, o lona uiga o le ulu) o se ponaivi o loʻo i ai i le fausaga o ponaivi o le ulu, aemaise lava i le maualuga o le ulupoo cerebral.

Tulaga o le ponaivi occipital

tulaga. O le ponaivi occipital o se ponaivi o loʻo i totonu o le ulupoʻo cerebral, o se tasi o vaega e lua o le ulupoʻo e fausia ai le cranium ma ufiufi ai le faiʻai1,2. Ovoid i foliga, o le ulupoo cerebral e valu ponaivi i lo latou va i le matua, ma vaevaeina i ni sone se lua:

  • o le calvaria lea e aofia ai le pito i luga poʻo le vault,
  • o le faavae lea e fai ai le vaega pito i lalo.

O loʻo i totonu o le calvaria ma le faʻavae, o le ponaivi occipital ua fusia i ponaivi eseese o le ulupoo cerebral1,2:

  • O le ponaivi sphenoid, i luma i le maualuga o le faavae;
  • O ponaivi parietal, i luma ma le ogatotonu ua i ai seiveau de la calvaria;
  • O ponaivi faaletino, i luma ma le pito i luga i le maualuga o le calvaria.

faatulagaga. O le ponaivi occipital e faʻafesoʻotaʻi le va o le cranial i le cerebral canal, o loʻo i ai le vaʻa, faʻafetai i le foramen magnum, o se pu o loʻo i le pito i lalo o le ponaivi occipital. I itu taʻitasi ma luma o le foramen magnum, e lua faʻagasologa o le condylar e tulaʻi mai e faʻamatala ma le atlas, le vetebra cervical muamua (2).

Physiology / Talafaʻasolopito

Ala popolevale. O le ponaivi occipital e faia se sao taua i le ala o neura i le va o le faiʻai ma le uaea.

Puipuiga. O se vaega taua o le ulupoo, o le ponaivi occipital e mafai ai aemaise lava le puipuiga o le faiʻai.

Manu'a ulu ma ponaivi pathologies

O pathologies eseese e mafai ona afaina ai ponaivi o le ulupoo, e aofia ai le ponaivi occipital. O mafuaʻaga o nei pathologies e eseese ae mafai ona fesoʻotaʻi atu i faʻalavelave, faʻaleagaina, faʻamaʻi faʻaleagaina poʻo faʻalavelave.

Manua o le ulu. O le ulupo'o, e aofia ai ma le ponaivi occipital aemaise lava, e mafai ona afaina i le tulaga o ta'e po'o gau. I nisi tulaga, o le fa'aleagaina o le ulu e mafai ona fa'atasi ma le fa'aleagaina o le fai'ai.

  • Maʻa o le ulu o le ulu. O le taʻe o le lesion sili ona māmā ae tatau ona vaʻaia ina ia aloese mai soʻo se faʻalavelave.
  • Manu'a gau. Faʻalagolago i le nofoaga, e lua ituaiga o gau e vaʻaia: o le gau o le pito i lalo o le ulupoʻo ma le gau ma le atuatuvale o le vault cranial.

Faʻailoga o ponaivi. O le ponaivi occipital e mafai ona aʻafia i nisi faʻamaʻi ponaivi.

  • Paget's faʻamaʻi. O lenei ponaivi faamaʻi ua faʻamatalaina e se faʻavaveina o ponaivi toe fesuiaʻi. Faʻailoga o tiga ponaivi, tiga o le ulu, ma le atoatoa cranial3.

Tula ponaivi. Ma'i po'o leaga, tuma e mafai ona tupu i le pito i lalo o le ulupo4, fa'apea fo'i ma le maualuga o le vault5.

  • tiga ulu (headache). O se faʻailoga masani i tagata matutua ma tamaiti, e faʻaalia o le tiga i le muaulu. E tele mafua'aga o le tiga o le ulu. E mafai ona fa'afeso'ota'i se foma'i pe a tiga ma'i fa'afuase'i.
  • Migraine. O se faʻapitoa ituaiga o tiga o le ulu, e masani ona amata i le matua faʻapitonuʻu tiga ma faʻaalia o ia lava i le faoa faamalosi.

Togafitiga

Togafitiga togafitiga. Faʻamoemoeina ile faʻamaoniga ua faʻamaonia, o nisi vailaʻau mafai ona faatonuina e pei o vailaʻau oona, anti-inflammatories poʻo vailaʻau.

Togafitiga taotoga. Faʻalagolago i le pathology, e mafai ona faia le taotoga.

Chemotherapy, radiotherapy pe faʻatulagaina togafitiga. Faʻamoemoeina ile ituaiga ma le tulaga ole tumo, e mafai ona faʻaaoga nei togafitiga e faʻaleagaina ai sela o le kanesa.

Su'ega fa'amata

Suʻega faaletino. O mafua'aga o nisi tiga o le muaulu e mafai ona iloa ile su'esu'ega fa'apitoa.

Faʻataʻitaʻiga faʻataʻitaʻi. I nisi tulaga, ono faʻaopopo suʻesuʻega e pei o le cerebral CT scan poʻo le cerebral MRI.

History

I le 2013, na lolomiina e le au suʻesuʻe i le tusi faasaienisi Saienisi le auiliiliga o se ulupoo atoa na maua i Dmanisi i Georgia. Talu mai le 1,8 miliona tausaga talu ai, o lenei ulupoo e talitonuina o se tasi o sui muamua o le ituaiga Homo i fafo atu o Aferika6. O lenei sailiga e mafai ona maua ai faʻamatalaga faʻaopopo i luga o le fausaga o le ulupoʻo i le gasologa o le evolusione.

 

Tuua se tali