PSYchology

O nei aso, ua faʻateleina le tauvaga a tamaiti, ae e aoga le mafaufau pe o le tuʻuina atu o le mamafa tele i tamaiti e fesoasoani tele ia i latou e manuia. O le tusitala o Tanis Carey e finau faasaga i le faʻateleina o faʻamoemoega.

I le 1971 na ou aumaia ai i le fale le togi muamua o le aʻoga faatasi ai ma faamatalaga a le faiaoga, atonu na fiafia loʻu tina i le iloaina, mo lona matua, o lana tama teine ​​​​sa "lelei i le faitautusi." Ae ou te mautinoa e na te le'i manatu atoa i ai o lona agavaa. Aiseā la, i le 35 tausaga mulimuli ane, ina ua ou tatalaina le api talaaga a laʻu tama o Lily, sa tau lē mafai ona taofiofia loʻu fiafia? Na faapefea ona tupu, e pei o le faitau miliona o isi matua, na amata ona ou lagona le nafa ma le manuia o laʻu tama?

E foliga mai o aso nei o le aʻoaʻoina o tamaiti e amata mai i le taimi o loʻo i totonu o le manava. A o iai iina, e tatau ona latou faalogologo i musika masani. Mai le taimi na latou fananau mai ai, e amata le aʻoaʻoga: kata faʻataʻitaʻi seia oʻo ina matua atoatoa o latou mata, lesona gagana faʻailoga aʻo leʻi mafai ona tautala, lesona aau ae leʻi mafai ona savavali.

Fai mai Sigmund Freud o matua e aafia tuusaʻo le atinaʻeina o tamaiti - a itiiti ifo i le mafaufau.

Sa iai matua sa manatu mamafa i le tulaga faamatua i le vaitaimi o Mrs. Bennet i le Pride and Prejudice, ae o le luitau i na taimi o le tausia lea o se tamaitiiti o ona uiga e atagia ai le tulaga lautele o matua. I aso nei, ua sili atu ona anoanoaʻi tiute tauave a mātua. I le taimi muamua, o se tamaititi talenia sa manatu o se "meaalofa a le Atua." Ae na oʻo mai Sigmund Freud, o le na fai mai o matua e aʻafia saʻo le atinaʻeina o tamaiti - a itiiti ifo i le mafaufau. Ona sau ai lea o le tagata suʻesuʻe suʻesuʻe Suiselani Jean Piaget ma le manatu o tamaiti e ui atu i nisi o vaega o le atinaʻe ma e mafai ona taʻua o "saienitisi laiti".

Ae o le vao mulimuli mo le tele o matua o le faia lea i le faaiuga o le Taua Lona Lua a le Lalolagi o aoga faapitoa e aʻoaʻoina ai le 25% o tamaiti sili ona talenia. A uma mea uma, afai o le alu i se aʻoga faapena e mautinoa ai le lumanaʻi manuia o a latou fanau, e faʻapefea ona latou faʻaumatia sea avanoa? "E faʻafefea ona faʻaleleia se tamaititi?" – o sea fesili na amata ona fesiligia i latou lava i se numera faateleina o matua. E toʻatele na maua le tali i le tusi "E faʻapefea ona aʻoaʻo se tamaititi e faitau?", na tusia e le American physiotherapist Glenn Doman i le 1963.

Na faʻamaonia e Doman o popolega matua e faigofie ona liua i tupe faigata

I luga o lana suʻesuʻega o le toe faʻaleleia o tamaiti ua faʻaleagaina faiʻai, na fausia ai e Doman le manatu e faʻapea o le faiʻai o le tamaititi e sili atu ona vave le tuputupu ae i le tausaga muamua o le olaga. Ma o lenei, i lona manatu, o lona uiga e tatau ona e auai malosi ma tamaiti seia oʻo i le tolu tausaga. E le gata i lea, na ia taʻua o tamaiti e fananau mai ma le galala mo le malamalama e sili atu nai lo isi manaʻoga masani. E ui i le mea moni e na o ni nai saienitisi na lagolagoina lona talitonuga, 5 miliona kopi o le tusi "Faʻafefea ona aʻoaʻo se tamaititi e faitau", faʻaliliuina i gagana e 20, na faʻatau atu i le lalolagi atoa.

O le faiga mo aʻoaʻoga amata a tamaiti na amata ona atiaʻe malosi i le 1970s, ae i le amataga o le 1980s, na matauina e le au suʻesuʻe o le mafaufau le faʻatupulaia o le numera o tamaiti i se tulaga o le atuatuvale. Mai le taimi nei, o le tamaitiiti na fuafuaina e tolu mea: popole, galue faifai pea mo oe lava ma tauvaga ma isi tamaiti.

O tusi fa'amatua ua le o toe fa'atatau i le fafagaina ma le tausiga o se tamaititi. O la latou autu autu o auala e faateleina ai le IQ o tupulaga talavou. O se tasi o faʻatau sili o le Faʻafefea ona tausia se tamaititi atamai? - e oo lava i le folafola atu e siitia i le 30 points pe afai e matua usitaia fautuaga a le tusitala. Na le mafai e Doman ona fatuina se augatupulaga fou o le au faitau, ae na faamaonia o popolega matua e mafai ona liua i tupe faigata.

O pepe faatoa fananau mai e le o malamalama pe faapefea ona pulea le tino ua faamalosia e taina le pepe piano

O le sili atu o le le talitonuina o aʻoaʻoga, o le leotele o le tetee a saienitisi na finau e faapea o le au maketi na fenumiai le neuroscience - le suʻesuʻega o le neura - ma le mafaufau.

O le atemosifia lea na ou tuʻuina ai laʻu tama muamua e matamata i le taʻaloga "Baby Einstein" (ata faʻaaoaoga mo tamaiti mai le tolu masina. - Approx. ed.). Sa tatau ona taʻu mai e se lagona o le mafaufau ia te aʻu e mafai ona fesoasoani lenei mea ia te ia e moe ai, ae pei o isi matua, sa ou pipii atu i le manatu o aʻu e nafa ma le lumanaʻi atamai o laʻu tama.

I le lima tausaga talu mai le faʻalauiloaina o Baby Einstein, e tasi i le fa aiga Amerika na faʻatauina a itiiti ifo ma le tasi le ata vitio i le aʻoaʻoina o tamaiti. E oo atu i le 2006, i Amerika lava ia, o le Baby Einstein brand na maua le $540 miliona ae leʻi mauaina e Disney.

Ae ui i lea, o faafitauli muamua na aliali mai i le tafailagi. O nisi suʻesuʻega ua faʻaalia ai o mea e taʻua o vitio aʻoaʻoga e masani ona faʻalavelaveina le tuputupu aʻe masani o tamaiti nai lo le faʻavaveina. Faatasi ai ma le siitia o faitioga, na amata ai e Disney ona talia oloa na toe faafoi mai.

O le "Mozart effect" (o le faatosinaga a le musika a Mozart i luga o le faiʻai o le tagata. — Approx. ed.) e le mafai ona pulea: o pepe faatoa fananau mai e le o iloa le auala e pulea ai le tino ua faamalosia e taina le piano a tamaiti i tulimanu ua saunia faapitoa. E o'o lava i mea e pei o le ta'e o le maea e sau ma moli fa'apipi'i e fesoasoani i lau tama e manatua numera.

O le tele o neuroscientists e ioe o tatou faʻamoemoega mo meataalo aʻoaʻoga ma vitio e maualuga tele, pe a le faʻamaonia. Ua tuleia le Saienisi i le tuaoi i le va o falesuesue ma aoga tulagalua. O fatu o le upumoni i lenei tala atoa ua liua e avea ma punaoa faatuatuaina o tupe maua.

E le na'o meataalo fa'aa'oa'oga e le fa'apoto ai se tamaititi, e fa'ate'aina ai fo'i le avanoa o tamaiti e a'oa'oina ai nisi tomai taua e mafai ona maua i taimi ta'aloga masani. O le mea moni, e leai se tasi e fai mai e tatau ona tuu na o tamaiti i totonu o se potu pogisa e aunoa ma se avanoa e atinaʻe ai le mafaufau, ae o le soona faʻamalosi ia i latou e le o lona uiga o le a sili atu lo latou popoto.

Ua faamatala mai e John Medina, le suʻesuʻe o le neuroscientist ma le molecular biologist: “O le faaopoopo atu o popolega i le aʻoaʻoina ma le taalo e lē aogā: o le tele o hormones o le popole lea e faaleagaina ai le faiʻai o se tamaitiiti, o le itiiti foʻi lenā o le taulau manuia.”

Nai lo le fatuina o se lalolagi o geeks, matou te faia tamaiti faʻanoanoa ma popole

E leai se isi matata na mafai ona faʻaaogaina masalosaloga a matua faʻapea foʻi ma le tulaga o aʻoaʻoga tumaoti. Na'o le tupulaga ua mavae, sa avanoa ai na'o tamaiti o lo'o tuai pe mana'omia ona su'esu'e mo su'ega. I le taimi nei, e tusa ai ma se suʻesuʻega a le faalapotopotoga o aʻoaʻoga alofa Sutton Trust, e tusa ma le kuata o tamaiti aʻoga, faʻaopoopo i lesona faʻamalosia, faʻaopoopo suʻesuʻe ma faiaoga.

O le tele o matua ua oo mai i le faaiuga e faapea, afai e aoaoina se tamaitiiti le mautonu e se faiaoga e leʻi saunia, o le iʻuga o le a atili faateteleina ai le faafitauli o le mafaufau.

Nai lo le fatuina o se lalolagi o geeks, matou te faia tamaiti faʻanoanoa ma popole. Nai lo le fesoasoani ia i latou ia lelei i le aʻoga, o le soona omiga e oo atu ai i le maualalo o le manatu o le tagata lava ia, leiloa o le fia faitau ma le numera, faafitauli i le moe, ma le le lelei o mafutaga ma matua.

E masani ona lagona e tamaiti e alofagia i latou mo lo latou manuia - ona amata ai lea ona latou o ese mai o latou matua ona o le fefefe neʻi latou le fiafia.

O le tele o matua latou te le o iloaina o le tele o faafitauli tau amio e mafua mai i omiga e feagai ma a latou fanau. E lagona e fanau e alofagia i latou ona o lo latou manuia, ona amata ai lea ona latou o ese mai o latou matua ona o le fefefe neʻi latou le fiafia. E le na o matua e tuuaia. E tatau ona latou tausia a latou fanau i se atemosifia o tauvaga, faʻamalosi mai le setete ma aʻoga faʻapitoa. O lea la, e fefefe pea mātua ona e lē lava a latou taumafaiga ina ia taulau manuia ai a latou fanau i le avea ma tagata matutua.

Ae ui i lea, ua oʻo mai le taimi e toe faʻafoʻi ai tamaiti i se olaga laiti. E tatau ona taofi le tausiaina o tamaiti ma le manatu e tatau ona sili i latou i le vasega ma o latou aʻoga ma le atunuʻu e tatau ona faʻatulagaina i le pito i luga o tulaga faʻaleaʻoaʻoga. Ma le mea mulimuli, o le fua autu o le manuia o matua e tatau ona avea ma fiafia ma le saogalemu o fanau, ae le o latou togi.

Tuua se tali