Mataupu
Aplastic anemia
Faʻamatalaga faʻafomaʻi
Marie Curie ma Eleanor Roosevelt, faatasi ai ma isi, na mafatia i lenei faamaʻi tuga ma seasea. Aplastic - po'o aplastic - anemia e tupu pe a le toe maua e le ga'o ponaivi le lava o sela o le hematopoietic stem. Peitaʻi, o le puna ia o sela uma o le toto, e tolu ituaiga o sela: sela mumu, sela paʻepaʻe ma platelets.
Aplastic anemia o lea e mafua ai vaega e tolu o faailoga. Muamua, o mea e masani ai i ituaiga eseese o le anemia: po'o fa'ailoga o le le lava o sela mumu - ma o le mea lea o le le lava o le felauaiga o le okesene. Ona sosoo ai lea ma fa'ailoga e feso'ota'i ma le leai o ni sela pa'epa'e (a'afia i fa'ama'i pipisi), ma mulimuli ane, le leai o ni platelets (fa'aletonu o le fa'ama'i).
Ose ituaiga e seasea maua mai le anemia. E fa'atatau i le mataupu, e maua mai pe fa'atosinaina fa'a kenera. E mafai ona alia'e fa'afuase'i lenei fa'ama'i ma tumau mo sina taimi pu'upu'u pe fa'ama'i. E toetoe lava o taimi uma e oti ai, aplastic anemia ua sili atu nei ona togafitia. Peitaʻi, afai e lē vave togafitia, o le a faateteleina ma iʻu ai i le oti. O tagata mama'i e lelei ona togafitia e sili atu ona maua isi ma'i mulimuli ane, e aofia ai le kanesa.
O lenei fa'ama'i e mafai ona tupu i so'o se matua ma e a'afia uma ai ali'i ma tama'ita'i (ae e masani lava ona sili atu ona ogaoga i tama). E foliga mai e sili atu ona taatele i Asia nai lo le Iunaite Setete poʻo Europa.
Mafuaaga
I le 70% i le 80% o mataupu6, o le maʻi e leai se mafuaʻaga e iloa ai. Ona fai mai lea o se mea muamua poo le idiopathic aplastic anemia. A leai, o mea ia e ono mafua ai lona tupu:
– Hepatitis (5%)
– Vailaau (6%)
- Sels d'or
- Sulfamidés
- chloramphenicol
- O vaila'au fa'ama'i fa'ama'i
- vaila'au fa'ama'i (fa'aaogaina ile hyperthyroidism)
- Phenothiazines
- Penicillamine
- Allopurinol
– Oona (3%)
- Benzene
- Canthaxanthine
- Fa'ama'i lona lima - "vae-lima-gutu" (parvovirus B15)
– Ma'itaga (1%)
- O isi mea e seasea tupu
E taua le fa'aeseesega o le anemia palasitika mai isi fa'ama'i e tutusa ma ia. Ioe, o lenei ma'i e ese mai le anemias o lo'o maua i nisi o kanesa ma o latou togafitiga.
O lo'o i ai se fa'asologa o le aplastic anemia e ta'ua o le "Fanconi anemia". I le faaopoopo atu i le mafatia mai le aplastic anemia, o tagata e maua i lenei tulaga e seasea maua e pupuu nai lo le averesi ma e iai ni faaletonu fananau mai. E masani lava, e suʻesuʻeina aʻo leʻi oʻo i le 12 tausaga ma e toʻatele e le oʻo i le matua.
Faʻailoga o le faʻamaʻi
- O i latou e feso'ota'i atu i se tulaga maualalo o sela mūmū: lanu sesega, vaivai, vaivai, niniva, vave le tātā fatu.
- O i latou e feso'ota'i i se tulaga maualalo o sela pa'epa'e: fa'ateleina le fa'ama'i pipisi.
- O mea e feso'ota'i ma le maualalo o le pa'u toto: pa'u e faigofie ona tu'imo'a, tafetoto fa'afuase'i mai le aulamu, isu, va'a po'o le manava.
Tagata e ono lamatia
- O lenei fa'ama'i e mafai ona alia'e i so'o se matua, ae e masani ona iloa i tamaiti, tagata matutua pe a ma le 30 tausaga ma tagata e silia ma le 60.
- Atonu e iai se fa'asologa o le kenera e pei o le tulaga o le Fanconi anemia.
Faʻamatalaga o tulaga lamatia
Aplastic anemia ose ma'i seasea. O tagata e a'afia i mafua'aga 'ese'ese o le fa'ama'i (silasila i Mafua'aga o lo'o i luga) e fa'atupula'ia lo latou fa'atupuina, i tulaga eseese.
– Fa'umiumi ona fa'aalia i nisi o mea oona po'o fa'avevela.
– Fa'aaogāina o nisi vaila'au.
– O nisi tulaga fa'aletino: fa'ama'i (lukemia, lupus), fa'ama'i (hepatitis A, B, ma le C, mononucleosis fa'ama'i, dengue), ma'itaga (e seasea).
puipuiga
O le aloese mai le faaumiumi ona aafia i vailaau oona poo fualaau oona o loo ta'ua i luga, ose puipuiga talafeagai i taimi uma - ae le na'o le puipuia o le aplastic anemia. Ae ui i lea, i le tele o tulaga, e le mafai ona taofia le amataga muamua o le mea mulimuli. I le isi itu, pe a tatou iloa le mafuaʻaga o le anemia, e mafai ona puipuia lona toe tupu e ala i le aloese mai le faʻaalia i se tasi poʻo isi mea nei pe a aʻafia ai:
– mea oona;
- vaila'au e lamatia;
- fa'avevela.
I le tulaga o le aplastic anemia ona o le hepatitis, o se fesili o le faʻaaogaina o faiga fautuaina e puipuia ai ituaiga eseese o le hepatitis. Va'ai le pepa Hepatitis.
I le ogaoga o le anemia aplastic, o nisi taimi e fa'atonu ai e le foma'i ni vaila'au e puipuia ai fa'ama'i pipisi.
Togafitiga faafomai
O le fa'ama'i e seasea ma e maualuga lona ono mafai ona fa'alavelave. O le tausiga o le a tuʻuina atu e se fomaʻi faʻapitoa i le fanua, o le tele o taimi faʻatasi ma se 'au multidisciplinary ma i totonu o le ultra-specialized centre.
- I le mea muamua, e tatau ona taofi le faʻaaogaina o vailaʻau e ono mafua ai le anemia.
- E mana'omia ni vaila'au mo le puipuia ma le togafitia o so'o se fa'ama'i.
- O le tu'ufa'atasiga o le anti-thymocyte globulins mo le 5 aso, cortisone ma le cyclosporin e mafai, i nisi tulaga, ona fa'atupuina le fa'amagaloga o le ma'i.7.
O le tu'ufa'atasiga o le anti-thymocyte globulins mo le 5 aso, cortisone ma le cyclosporine e mafai i nisi tulaga ona fa'amāgaloina le fa'ama'i.
Vaʻaia faapitoa. Mo tagata e maua i le aplastic anemia, o nisi o puipuiga e manaʻomia i le olaga i aso faisoo:
– Puipui oe mai fa'ama'i pipisi. E taua tele le fufuluina soo o ou lima i le fasimoli fa'ama'i ma 'alofia le fa'afeso'ota'i ma tagata mama'i.
– Fufulu i le sele eletise nai lo le lau e 'alofia ai le tipi. Talu ai ona o le aplastic anemia e fesoʻotaʻi ma le maualalo o le toto platelets, o le toto faʻafefeteina e le lelei ma e tatau ona aloese mai le gau o le toto i le tele e mafai ai.
– Mana'omia pulumu fulunifo ma fa'aumu malu.
– Aloese mai le faataitaiina o taaloga fesootai. Mo mafuaʻaga tutusa e pei ona taʻua i luga, e tatau ona aloese mai soʻo se taimi o le toto gau, ma o le mea lea o manuʻa.
– Aloese foi mai le faia o faamalositino mamafa tele. I le tasi itu, e oo lava i faamalositino mama e mafai ona mafua ai le vaivai. I le isi itu, a tupu le anemia faaumiumi, e taua le faʻasaoina o le fatu. E tatau ona sili atu le aoga o lenei mea ona o le le lava o felauaiga o le okesene e fesoʻotaʻi ma le anemia.
O le manatu ole fomaʻi
I le avea ai o se vaega o lona uiga lelei, Passeportsanté.net valaʻaulia oe e suʻe le manatu o se fomaʻi soifua maloloina. Dr Dominic Larose, fomaʻi faʻafuaseʻi, e tuʻuina atu ia te oe lona manatu e uiga i anemia aplastic :
Ose tulaga e seasea ona tupu lea e mana'omia ona e fa'afeso'ota'i se foma'i fa'apitoa mo togafitiga talafeagai. O le tele o foma'i lautele e na'o le tasi lava le mataupu latou te va'aia i la latou galuega, pe a iai. Dr Dominic Larose, MD |
Auala faʻaopoopo
E leai se togafitiga faʻanatura na faʻapitoa i suʻesuʻega ogaoga i le tulaga o le aplastic anemia.
E tusa ai ma le Aplastic Anemia & MDS International Foundation, o le faʻaaogaina o vailaʻau ma vaitamini e mafai faateteleina le faama'i ma fa'alavelave le fa'agaioiina. Ae ui i lea, na te fautuaina a Meaʻai maloloina e fa'amalieina le gaosiga o le toto.1
E fautuaina foi e auai a vaega lagolago.
Nofoaga Iloga
Kanata
Aplastic Anemia ma Myelodysplasia Asosi a Kanata
O lenei 'upega tafaʻilagi e tuʻuina atu le lagolago ma faʻamatalaga i gasegase ma aiga. Na'o le Igilisi.
www.amamac.ca
Amerika Tele
Aplastic Anemia & MDS International Foundation
O lenei saite Amerika ma se matata faavaomalo e tele gagana ma e tatau ona vave aofia ai se vaega i Farani.
www.aplastic.org
Fanconi Anemia Research Fund, Inc
O lenei 'upega tafa'ilagi fa'aPeretania ua fa'amoemoe mo tagata e maua i le Fanconi anemia ma o latou aiga. Aemaise lava, o loʻo tuʻuina atu ai le avanoa i se tusi PDF e faʻaulutalaina "Fanconi Anemia: a Handbook for Families and their Physicians".
www.fanconi.org