Maʻi suka insipidus

Maʻi suka insipidus

O le ma'isuka insipidus o lo'o fa'aalia i le tele o le gaosiga o le urine e feso'ota'i ma le fia inu tele. E mafai ona iloa le tele o ituaiga, o le mea sili ona taatele o le neurogenic diabetes insipidus ma le nephrogenic diabetes insipidus. O nei uiga e le tutusa lelei ae o loʻo atagia uma ai se faʻafitauli faʻatonutonu i fatugaʻo. E le lava le vai e taofia e le tino e faamalieina ai ona manaoga.

O le a le ma'isuka insipidus?

Fa'amatalaga ole ma'i suka insipidus

O le ma'isuka insipidus o se taunuuga lea o le le atoatoa po'o le le mautonu i le hormone antidiuretic: vasopressin. O se vaega o le gaioiga masani o le tino, o lenei hormone e gaosia i le hypothalamus ona teuina lea i le pituitary gland. A maeʻa nei laasaga e lua i le faiʻai, o le vasopressin e tuʻuina atu i le tino e faʻatonutonu ai le aofaʻi o le vai i totonu o le tino. O le a galue i fatuga'o e toe fa'afefe vai ua fa'amama, ma fa'apea e taofia ai lona fa'amama i le mimi. I lenei auala, e fesoasoani e faʻamalieina manaʻoga o le tino.

I le ma'isuka insipidus, e le mafai e le vasopressin ona fai lana matafaioi o se vaila'au antidiuretic. O le vai e alu ese i le tele, lea e mafua ai le tele o le gaosiga o le urine e fesootaʻi ma le fia inu tele.

Ituaiga o le ma'i suka insipidus

O auala e aafia ai le ma'isuka insipidus e le tutusa i taimi uma. O le mea lea e mafai ai ona iloa le tele o ituaiga:

  • neurogenic, poʻo le totonugalemu o le maʻisuka insipidus, lea e mafua mai i le le lava o le tuʻuina atu o le hormone antidiuretic mai le hypothalamus;
  • nephrogenic, poʻo peripheral, maʻisuka insipidus, lea e mafua mai i fatugaʻo le lagona i le hormone antidiuretic;
  • ma'isuka insipidus maitaga, ose ma'i e seasea tupu i le taimi o le maitaga lea e masani ona mafua mai i le malepe o le vasopressin i le toto;
  • dipsogenic diabetes insipidus lea e fa'aalia i le fa'aletonu ole faiga ole fia inu ile hypothalamus.

Ma'isuka insipidus

I lenei laʻasaga, e tatau ona maitauina o le maʻisuka insipidus e mafai ona faʻatupu (mai le fanau mai), maua (mulimuli i fafo) poʻo le idiopathic (faʻatasi ma se mafuaʻaga e le iloa).

O nisi o mafuaʻaga ua faʻaalia i le taimi nei e aofia ai:

  • manu'a o le ulu po'o le fa'aleagaina o le fai'ai;
  • taotoga fai'ai;
  • fa'aleagaina o ga'o e pei o aneurysms (fa'aliga fa'apitonu'u o le puipui o le alatoto) ma le thrombosis (fa'atupuina o le fa'atupu toto);
  • nisi ituaiga o kanesa e aofia ai tuma o le fai'ai;
  • faamai o le autoimmune;
  • fa'ama'i pipisi o le tino e pei ole encephalitis ma le ma'i;
  • fatafata vaivai;
  • sarcoidosis;
  • faʻamaʻi fatugaʻo polycystic (i ai o cysts i fatugaʻo);
  • anemia sela selesaito;
  • omomi fatuga'o medullary (fa'ama'i fatuga'o fanau mai);
  • pyelonephritis ogaoga;
  • l'amylose ;
  • le ma'i Sjögren;
  • ma isi tulaga faapena

Su'esu'ega ole ma'i suka insipidus

E masalomia le ma'i suka insipidus pe a alu ese le tele o le mimi e fesoota'i ma le fiainu tele. O le faʻamaoniga o le suʻesuʻega e mafai ona faʻavae i luga o:

  • se su'ega fa'atapula'a o le vai e fua ai le mimi, fa'aeletonika o le toto ma le mamafa i taimi masani;
  • su'ega o le urine e siaki ai le mimi mo le suka (uiga o le ma'i suka);
  • su'ega toto e iloa ai se maualuga maualuga o le sodium fa'apitoa.

Fa'alagolago ile mataupu, ole isi su'esu'ega fa'aopoopo e ono iloiloina e iloa ai le mafua'aga ole ma'i suka insipidus.

O le tele o tulaga o le ma'i suka insipidus e tuufaasolo mai. Ole tala'aga ole aiga ole ma'i suka insipidus ose fa'alavelave taua tele.

Fa'ailoga ole ma'i suka insipidus

  • Polyuria: O se tasi o fa'ailoga masani ole ma'i suka insipidus ole polyuria. Ole fa'atupu tele ole mimi lea e sili atu ile 3 lita ile aso ma e mafai ona o'o ile 30 lita ile tulaga ogaoga.
  • Polydispsia: Ole fa'ailoga lona lua ole polydipsia. O le manatu o se fia inu tele i le va o le 3 i le 30 lita i le aso.
  • Ole po ole po: E masani ile polyuria ma le polydipsia e fa'atasi ma le nocturia, o se mana'oga e alu ile po.
  • Fa'amama le vai: A leai se fa'atonuga talafeagai, o le ma'isuka insipidus e mafai ona fa'atupu ai le fa'avaivai ma fa'aletonu le tino. E mafai ona iloa le toto maualuga ma le te'i.

Togafitiga mo le ma'i suka insipidus

O le pulega e fa'alagolago i le tele o ta'iala e aofia ai le ituaiga o ma'i suka insipidus. E mafai ona aofia ai:

  • lava fa'asusu;
  • faʻatapulaʻaina le taumafaina o le masima ma le polotini;
  • fa'atonuga o vasopressin po'o ituaiga tutusa e pei o le desmopressin;
  • le faʻaaogaina o molelaʻau e faʻaosofia ai le gaosiga o vasopressin e pei o thiazide diuretics, chlorpropamide, carbamazepine, poʻo le clofibrate;
  • togafitiga fa'apitoa e fa'atatau i le mafua'aga ua iloa.

Puipuia le ma'i suka insipidus

E o'o mai i le taimi nei, e le'i fa'amautuina se fofo e puipuia ai. I le tele o tulaga, o le ma'isuka insipidus e tuufaasolo mai.

Tuua se tali