Grégoire: “E manatu loʻu toʻalua o aʻu o se tama matuamoa moni”

Grégoire, o se matuamoa papa i le ulu o se aiga tuufaatasi

O lau album fou “Poésies de notrefance” * ua fa'ato'a tatalaina. Aisea e tuu ai nei solo i musika?

I se tasi aso, na tauivi ai loʻu atalii e 12 tausaga le matua e aʻoaʻoina le L'Albatros, mai Baudelaire. Na ou faia o ia e faalogologo i le CD “Léo Ferré chante Baudelaire”. I le 10 minute, na ia iloa lelei le tusitusiga ma na ia malamalama o solo e le na o ni nai upu i luga o se fasipepa, ae masani lava o le auala sili ona matagofie e fai ai mea. Na ou faia foi lenei album mo lo'u atalii o Paul e 2 ma le afa tausaga le matua. Ioe, e laʻititi lava o ia ma mo le taimi nei, mo ia, ua naʻo le "musika a tama". Ae a oo ina matua, ou te manao ina ia manao e faitau solo. 

Pe na fa'amanatuina ea e le pu'eina o lenei tisike lou olaga laititi?

O le solo “A o a’u ma lo’u tuafafine” na saunia e Théodore de Banville na faamanatu mai ai ia te au i latou na ou aoaoina mo le Aso o Tina. Ma o nei tala fa'asolopito sili uma na saunia e Jean de La Fontaine, Maurice Carême, Luc Bérimont... faamanatu mai ia te a'u le manogi o le penisina, hopscotch, le malae ta'alo, ae le o se mea valea. I se faapuupuuga, o le taimi o le faatamala. E le gata i lea, o lenei lipine sa avea o se malologa faafouina aua o upu uma e lelei ma mama. Latou te fa'ailoa atu tulaga fa'atauva'a faigofie ma taua. Ona ou tumau ai lea o se tamaitiiti matua! E i ai lo'u itu taalo. Poker, taaloga laupapa, Playstation… O nei mea uma e fa'afiafia tele ia te a'u ma ou te fiafia e fa'aalu le taimi ma lo'u atalii e taaalo i le nofoaafi laitiiti, o taavale, ave o ia i le ta'amilosaga fiafia...

Ua suia oe e le tulaga faatamā?

Na suia mea uma i le mea moni. O le taimi nei ua le toe na'o a'u lo'u olaga. Ua ou iloa foi le tiutetauave e aofia ai. I aso nei, pe a ou faia se album, e ese laʻu faalogo i ai, ma fai ifo ia te aʻu lava pe a faalogo Paul ma Léopoldine (laʻu afafine e 9 masina le matua) i ai, ou te le manaʻo e faʻamaasiasi i laʻua i se mea faapena ma se mea faapena. Ma ua faamalosia ai foʻi e le tulaga faatamā loʻu naunau e auai i mafutaga e tausia fanau, e pei o le asosi a le ELA lea o loo ou lagolagoina, po o le Rêves d'enfance. 

lata

O le a le ituaiga tama e iai oe?

E ta'u atu e lo'u toalua o a'u o se matuamoa papa! E moni ! Ae o aʻu foi o se tama pese pese, keke… O le mea moni, ou te manaia tele. Ae o le mea moni e iai tulafono i totonu o le fale, ma e le mafai e tamaiti ona faia se mea. Ou te fiafia tele foi e kuka. Mo lo'u aso fanau, na aumai ai foi e lo'u toalua ia te au...se sua suamalie! Talu mai lena taimi, sa ou suʻeina le tele o sua suamalie. E fiafia Paulo i lana sua moli oomi i taeao uma! Ma i le aoauli, ou te saunia lana 'aiga o le aoauli mo ia: ricotta-spinach pasta, araisa-parmesan-tomatoes ... Ou te manaʻo e faʻafeiloaʻi o ia i oloa lelei, faigofie ae moni. Ma ou te laki, e fiafia o ia i mea uma. Na oo lava ina avea o ia ma se tagata alofa ia Roquefort! E ala i le mauaina o le tele o ituaiga o tofo, ona mafai lea ona ia filifilia le mea e fiafia i ai. I musika, e tutusa lava. Matou te faia o ia e faʻalogo i sitaili matou te fiafia i ai. E alu mai Bob Dylan i Beethoven. Ina ua ia faalogoina "Tuu ia", ua uma ona ia iloaina le Beatles! I le taimi nei, o loʻo ia faʻalogologo i laʻu album fou ma pese a Chantal Goya i le toe fai. 

Pe na faigofie ona e suitulaga i lou tulaga o se tamā?

I le taimi muamua, e leʻi faigofie ona e malosi tele le mafutaga i le va o le pepe ma le tinā. Ae pe a uma ona fananau mai, ou te tausia laʻu fanau taitoatasi mo le vaiaso. Sa fai se tafaoga a lo'u toalua e malolo ai. O nei fonotaga a le tagata lava ia o ni taimi taua na fesoasoani ia te au e mafuta ai ma i latou.

E faʻafefea ona e faʻaleleia le olaga o se tusiata ma le olaga faaleaiga?

Ou te le toe faalelei, o loʻu olaga muamua lea. Ou te taumafai e faaalu le tele o le taimi e mafai ai ma laʻu fanau. Ou te galue i le fale i soo se taimi e mafai ai: Ou te pu'eina fati i la'u potu pu'e pu'e ma ou faia faatalanoaga i taimi o moe. Afai ou te alu i se malaga i totonu o le 3 itula o le avetaavale, ou te toe foi i le afiafi. Ma i le tafaoga, ou te ave Paulo ma aʻu. Ou te faaaogaina lenei avanoa aua mo le taimi nei e lei alu i le aoga. Ae ia Setema, na ia ulufale atu i le aoga faataitai. O ia, e matua fiafia lava, o aʻu, ou te fefe i le teteʻa laitiiti ... ae e tatau ona lelei, i le amataga, e na o le taeao e alu ai. I le fale e olaola i taimi uma, faatasi ai ma le fanau talavou e toatolu a lou toalua ma le ma fanau laiti e toalua. O tagata tetele e fiafia i tamaiti laiti. Matou te le manaʻomia ni tausitama ma e tuʻuina atu ia i latou ni tiute. Ma mo aso malolo, idem, matou te faʻaaluina i latou ma le aiga. 

E i ai sau sauniga faaleaiga?

Ioe, ma e tāua tele! O po uma ou te faitau ai se tala ia Paulo. I le taimi nei, ua fai ma vaisu i mea tutupu a Barbapapa ma Monsieur et Madame. Ona aumai lea e lo’u toalua lona ie palanikeke, fusi mai o ia, ma sa vave lava ona moe.

* Ta'alo I, La'u Kamupani Tele.

Tuua se tali