Mea'ai leaga i faleaiga a le a'oga: pe a a'afia matua

« Ua tele tausaga talu ona ou auai i komiti fafaga e pei o le tele o matua o tamaiti aoga“, o le tala lea a Marie, o se tinā Parisia e toʻalua lana fanau e taʻi 5 ma le 8 tausaga o loo aʻoga i le 18th arrondissement. ” Na ou maua le lagona o le aoga: e mafai ona matou faia ni faʻamatalaga i menus ua mavae ma i le "komisi lisi", faʻamatalaga i menus i le lumanaʻi. Mo le tele o tausaga, sa ou faamalieina i lena mea, e pei o le tele o isi matua i le itumalo. Seia oo, mo le fasefululima o taimi, sa ma talanoa ai ma se isi tina e uiga i le o mai o le ma fanau mai le aoga o fia aai. Sa naunau o ia e saili se auala e malamalama lelei ai po o le a le faafitauli ma filifili ai e faatino. Faafetai ia te ia, na pupula ou mata.O tina e toʻalua ua vave ona faʻatasi ma se vaega toʻaitiiti o matua popole tutusa. Faʻatasi, latou te faʻatutuina se faʻapotopotoga ma tuʻuina i latou lava o se luʻitau: faʻataʻitaʻi i taimi uma e mafai ai fata meaai e tofu ma malamalama pe aisea e aloese ai tamaiti. Toeitiiti lava o aso uma, e faʻasalalau e matua ia ata i luga o se vaega Facebook "O tamaiti o le 18 e 'ai lena mea", faʻatasi ma le ulutala o le lisi fuafuaina.

 

Mea'ai leaga i taimi o le aoauli

«O se mea na faateʻia muamua: sa i ai se va moni i le va o le ulutala o le lisi ma le mea sa i luga o le fata a tamaiti: o le fasi povi tipi ua mou atu, suia i moa moa, o le salati lanu meamata o le faʻasalalauga faʻasalalau i luga o le lisi na alu. o le fofoa ma i lalo o le igoa flan caramel natia moni lava se meaai suamalie alamanuia tumu i additives. O le a le mea na sili ona ou inoino ai? “Mataisa fuala'au palapalā”, fa'a'ele'ele i se sosi 'aisa, lea sa faigatā ona iloa. »Manatua Marie. O le vaega a matua e feauauai e iloilo pepa faʻapitoa e malilie i ai le Caisse des Ecoles i nisi taimi e tuʻuina atu ia i latou: apa fualaau faisua e faimalaga mai le tasi pito o Europa i le isi, meaʻai e iai mea faʻaopoopo ma suka i soʻo se mea: i sau tamato, yogurts… ” e oo lava ile “lima moa” »» Ua ita Marie. E asiasi foi le vaega i le umukuka tutotonu, e mamao ese mai le aoga, e nafa ma le faia o taumafataga e 14 i le aso mo tamaiti i totonu o le arrondissement, lea e pulea foi taumafataga mo i latou i le 000nd arrondissement o Paris. ” I lenei tamai nofoaga e galulue ai tagata faigaluega i le saoasaoa vave, matou te malamalama e le mafai ona "kuka". Ua malie tagata faigaluega e fa'apipi'i mea'ai aisa i talone tetele, fa'asausau i sosi. Fa'asino. O fea o i ai le fiafia, o fea o i ai le naunau e fai mea lelei? Ua ita Marie.

 

O fea ua alu i ai umukuka?

Na tilotilo le tusitala o Sandra Franrenet i le faafitauli. I lana tusi *, na ia faamatalaina ai le auala e galue ai umukuka o le tele o faleaiga a aʻoga Falani: “ E le pei o le tolusefulu tausaga talu ai, lea e tofu uma ai faleaiga ma umukuka ma kuka i luga o le saite, i aso nei, e tusa ma le tasi vaetolu o alalafaga o loʻo i totonu o le "tulaga a le malo". O lona uiga, latou te tuʻuina atu a latou meaʻai i kamupani tumaoti. ” Faatasi ai ma i latou, e tolu sauai o faleaiga a le aoga - Sodexo (ma lona lala Sogeres), Compass ma Elior - lea e faasoa atu le 80% o se maketi fuafuaina i le 5 piliona euros. E le o toe iai se umukuka a aʻoga: o ipu ua saunia i totonu o umukuka tutotonu e masani ona faʻaogaina i le malulu. ” E sili atu i latou "nofoaga o le faʻapotopotoga" nai lo umukuka. E saunia mea'ai i le 3 i le 5 aso muamua atu (o taumafataga i le Aso Gafua e fai ma fa'ata'ita'iga i le Aso Tofi). E masani ona taunu'u 'aisa ma e tele lava ina fa'asolo. » Faʻamatala mai e Sandra Franrenet. Ia, o le a le fa'afitauli o nei mea'ai? Anthony Fardet ** o se tagata suʻesuʻe i meaʻai puipuia ma le atoatoa ile INRA Clermont-Ferrand. Na ia faamatala mai:” O le fa'afitauli i mea'ai a le nu'u ua saunia i lenei ituaiga o mea'ai o le fa'alavelave lea e maua ai le tele o oloa "ultra-processed". O lona uiga o oloa e aofia ai le itiiti ifo ma le tasi le faʻaopoopoga ma / poʻo le tasi mea o loʻo faʻatupuina faʻatau oloa o le ituaiga "matagofie": lea e suia ai le tofo, lanu poʻo le tino o mea tatou te 'ai. Pe mo mafuaaga matagofie pe mo se tau maualalo. O le mea moni, matou te o mai e fa'afoliga po'o le "faia" o se oloa e le toe tofo moni ... e te mana'o ai e 'ai.. "

 

Tulaga lamatia o le ma'i suka ma le "ga'o ate"

E masani lava, e matauina e le tagata suʻesuʻe o ipu a tamaiti aoga o loʻo i ai le tele o suka: i kāloti e fai ma faʻamuaga, i totonu o le moa ina ia foliga malulu pe sili atu ona lanu ma i totonu o le compote mo le suamalie ... ae le o le taʻua o suka ua uma ona 'ai. e le tamaititi i le taeao i le taeao. Sa ia toe faaauau:” O nei suka e masani lava o suka natia e maua ai le tele o tui i le inisalini ... ma tua atu o le pa'ū o le malosi poʻo le tuʻinanau! Ae ui i lea, ua fautuaina e le WHO e aua le sili atu i le 10% o suka i kalori i aso taitasi (e aofia ai le suka faaopoopo, sua suamalie ma le meli) e aloese ai mai le fatuina o gaʻo i lalo o le paʻu e oʻo atu ai i le mamafa, o le insulin resistance lea e faʻaleagaina ai le maʻisuka poʻo le lamatiaga o le "gaʻo ate. ”, lea e mafai foʻi ona paʻuʻu i le NASH (o se mumū o le ate). O le isi fa'afitauli i lenei ituaiga o mea'ai ua fa'aogaina o mea fa'aopoopo. Na faʻaaogaina tele mo naʻo le 30-40 tausaga, e aunoa ma le iloa lelei pe faʻapefea ona latou gaoioi i totonu o tatou tino (mo se faʻataʻitaʻiga i luga o le digestive microflora), pe faʻafefea foi ona toe faʻatasi ma isi mole (e taʻua o le "cocktail effect"). “). Ua faamatala mai e Anthony Fardet: “ O nisi mea fa'aopoopo e matua la'ititi lava e la'asia ai pa pupuni uma: o ni nanoparticles e itiiti se mea e iloa e uiga i a'afiaga fa'alesoifua maloloina mo se taimi umi. E fa'apea fo'i e iai se feso'ota'iga i le va o nisi fa'aopoopoga ma fa'aletonu le mafaufau i tamaiti. I le avea ai ma se puipuiga, o lea e tatau ai ona tatou aloese mai ai pe taumafaina sina mea itiiti… nai lo le taalo i se tagata aperenitisi faataulaitu! ".

 

Ose polokalame tau taumafa a le atunu'u e le'o mana'omia tele

Ae ui i lea, e tatau ona faʻaaloalo le lisi o meaʻai a le falemaʻi i le National Health Nutrition Program (PNNS), ae e leʻo manaʻomia e Anthony Fardet lenei fuafuaga: " E le o kalori uma e faia tutusa! E tatau ona ave le faamamafa i le tulaga o le gaosiga o meaʻai ma meaʻai. E 'ai e tamaiti i le averesi e tusa ma le 30% kalori e sili atu ona gaosia i le aso: e tele naua. E tatau ona tatou toe foʻi i se taumafataga e faʻaaloalo i le tulafono o le tolu Vs: "Vegetal" (faʻaitiitia le protein manu, e aofia ai le sisi), "Moʻo" (meaʻai) ma le "Varied". O o tatou tino, ma le paneta, o le a sili atu ona lelei! "Mo la latou vaega, i le taimi muamua, o le tuufaatasiga" Tamaiti o le 18 "sa leʻi manatu mamafa i ai le taulaga. I le le fiafia tele, na manaʻo ai matua e faʻamalosia sui filifilia e sui le tausiga, o le faʻatonuga a Sogeres ua maeʻa. O le mea moni, o lenei lala o le tele o Sodexo, na pulea le maketi a le malo talu mai le 2005, o lona uiga mo tulafono e tolu. Ua faalauiloa se talosaga, i luga ole change.org. I'uga: 7 saini i le 500 vaiaso. Ae sa le'i lava lena. I le amataga o le tausaga aoga, na faamavae ai le maota o le taulaga mo le lima tausaga ma le kamupani, ma le faanoanoa tele o matua o le faapotopotoga. E ui lava i a matou talosaga, e leʻi manaʻo Sodexo e tali a matou fesili. Ae o le latou tali lea i le faaiuga o Iuni i luga o le lelei o a latou auaunaga e le komisi "meaʻai faʻapisinisi" a le National Assembly. E tusa ai ma tulaga sauniuni, o tagata tomai faapitoa i meaʻai mai Sodexo e faʻaalia ai le tele o faʻafitauli: o le manaʻoga mo i latou e faʻafetaui i "ukuka tutotonu" (e le o latou e ona umukuka ae o le taulaga) ma " fa'atasi ma tamaiti »O ai e le talisapaia i taimi uma ipu e ofoina atu. Sodexo e taumafai e faʻafetaui i le maketi ma fai mai e galulue faʻatasi ma kuka sili e suia le lelei o oloa. Fai mai o ia ua toe fuataiina ana 'au i le "qlatou te a'oa'oina le toe fai quiches ma kulimi suamalie »Po'o le galulue fa'atasi ma ana tagata fa'atau oloa e, mo se fa'ata'ita'iga, aveese le ga'o fa'asalaina mai fa'avae pai fa'apisinisi pe fa'aitiitia mea'ai fa'aopoopo. Ose laasaga tatau i le va'ai atu i atugaluga o tagata fa'atau.

 

 

Palasitika i luga o papatusi?

I Strasbourg, e faamalo e matua le tasi i le isi. Mai le amataga o le tausaga aʻoga 2018, o nisi o taumafataga e 11 na tuʻuina atu i tamaiti i totonu o le taulaga o le a faʻavevela i ... uʻamea uʻamea, o se mea e le faʻaogaina. O le teuteuga o le tapu o palasitika i totonu o faleaiga na toe faia i le faaiuga o Me i le Fono Aoao a le Atunuu, ua manatu e taugata tele ma faigata tele ona faatino. Peita'i, e le'i fa'atali nisi o le taulaga i le fa'aili a le setete e fa'ate'a ese palasitika i totonu o fale'aiga, na una'ia fo'i e vaega a matua, e pei o le 'aufa'atasi o le "Strasbourg Cantines Project". O le mea moni, o Ludivine Quintallet, o se tina talavou mai Strasbourg, o le na pa'ū mai le ao ina ua ia malamalama o le meaai "organic" a lana tama na toe faʻamafanafanaina ... i fata palasitika. Ae ui i lea, e tusa lava pe faʻamaonia fata e faʻatatau i tulaga e taʻua o "meaʻai", pe a vevela, o le palasitika e mafai ai e mole mai le fata ona malaga atu i mea o loʻo i ai, o lona uiga o le taumafataga. Ina ua maeʻa se tusi i le aufaasālalau, Ludivine Quintallet e latalata atili atu i isi matua ma faʻatūina le faʻapotopotoga "Projet cantines Strasbourg". O lo'o fa'afeso'ota'i le fa'apotopotoga ma le ASEF, Association santé environnement France, o se fa'apotopotoga o foma'i fa'apitoa i le soifua maloloina o le si'osi'omaga. Ua fa'amaonia e le au popoto ona popolega: o le fa'aalia pea lava pea, e tusa lava pe maualalo fua, i ni molela'au vaila'au mai le koneteina palasitika, e mafai ona avea ma mafua'aga o le kanesa, fa'aletonu o le fa'ato'aga, o'o mai le matua po'o le mamafa. "Projet Cantine Strasbourg" ona galue lea i luga o faʻamatalaga mo faleʻai ma le tuʻuina atu o auaunaga, Elior, na ofoina atu e sui i le uamea uʻamea ... mo le tau tutusa. I le masina o Setema 000, na faʻamaonia ai: o le taulaga o Strasbourg na suia lona teuina ma le faʻavevelaina auala e sui ai i uʻamea uma. I le amataga 2017% o canteens fuafuaina mo le 50 ona sosoo ai lea ma le 2019% i le 100. Taimi e faʻafetaui ai meafaigaluega, teuina ma aʻoaʻoga a 'au e tatau ona felauaiga ipu mamafa. O se manumalo tele mo matua 'au, lea talu mai lena taimi na aufaatasi ai ma isi vaega i isi aai Farani ma fatuina: "Cantines sans Plastique France". O matua mai Bordeaux, Meudon, Montpellier, Paris 2021th ma Montrouge o loʻo faʻatulagaina ina ia le toe 'ai tamaiti i fata palasitika, mai le vasega pepe i le aoga maualuga. O le isi poloketi a le vaega? E mafai ona tatou mateina: manuia i le faʻasa o palasitika i faleʻai Farani mo tamaiti aoga laiti uma.

 

 

E ave e matua le faleaiga

I Bibost, o se nu'u e 500 tagata nonofo i Sisifo o Lyon, o Jean-Christophe o lo'o auai i le pulega ofo fua o le fale'ai a'oga. O lana mafutaga e faʻamautinoa le va ma le kamupani e tuʻuina atu auaunaga ma faʻafaigaluegaina ni tagata se toʻalua e avanoa i le taulaga. E auaua’i tagata o le nu’u e laulauina mea’ai i aso uma i le to’a 80 pe sili atu fo’i o fanau aoga o lo’o taumamafa i totonu o le fale’ai. Le fiafia foi i le lelei o taumafataga, tuʻuina i fata palasitika, o loʻo sailia e matua se isi mea. Latou te su'eina se fa'ameamea i ni nai kilomita le mamao e sauni e tapena mea'ai a tamaiti: na te aumai ana sapalai mai se tagata fa'atau manu i le lotoifale, saunia ana lava keke pai ma mea suamalie ma fa'atau mea uma na te mafaia i le lotoifale. O mea uma mo le XNUMX sene sili atu i le aso. A tu'uina atu e matua a latou poloketi i isi matua i totonu o le a'oga, e talia autasi. ” Sa matou fuafuaina se vaiaso o suʻega “, Fai mai Jean-Christophe,” lea e tusi ai e tamaiti mea latou te aai ai. Sa latou fiafia i mea uma ma o lea na matou sainia ai. Ae ui i lea, e tatau ona e vaʻai i mea na te saunia: o nisi aso, o fasi fasi manu ia e masani ona tatou masani ai, e pei o le laulaufaiva o povi. Ia e aai lava tamaiti! “O le amataga o le tausaga a’oga o lo’o soso’o ai, o le a fa’afoeina e le maota o le taulaga ae o lo’o tumau pea le tautua.

 

E a la e a la?

Matou te moemiti uma lava i le vaʻaia oa matou fanau o 'ai meaʻai faʻaletino lelei ma meaʻai e lelei lona tofo. Ae faʻafefea ona e mauaina le mea e foliga mai o se miti ao latalata i le mea moni e mafai? O nisi o NGO, e pei o Greenpeace Farani ua faʻalauiloa talosaga. O se tasi o i latou e aumai faatasi tagata saini ina ia faaitiitia aano o manufasi i totonu o le faleaiga. Aisea ? I faleaiga a aʻoga, i le va o le lua ma le ono taimi e sili atu le polotini o le a tuʻuina atu pe a faʻatusatusa i fautuaga a le National Food Safety Agency. O le talosaga na faalauiloa i le faaiuga o le tausaga ua mavae ua oo atu nei i le 132 saini. Ma mo i latou o loʻo manaʻo e faia ni gaioiga sili atu? Ua tuuina atu e Sandra Franrenet ni faaataataga i matua: “ Alu e 'ai i le faleaiga a lau fanau! Mo le tau o se taumafataga, o le a mafai ai e oe ona iloa le lelei o mea o loʻo ofoina atu. Talosaga foi e asiasi i le faleaiga: o le faatulagaga o le fale (fualaau faisua, maamora mo keke, ma isi) ma oloa i totonu o le faleoloa o le a fesoasoani ia te oe e iloa ai pe faapefea ma pe o a meaʻai e fai ai. O le isi auala e le mafai ona fa'agaloina: alu i le komiti fafaga o le faleaiga. Afai e le mafai ona e suia faʻamatalaga pe e te iloa o mea na folafola mai (meaʻai faʻaletino, faʻaitiitia le gaʻo, faʻaitiitia le suka ...) e le o faʻaaloalogia, ona tuʻi lea o lou moto i luga o le laulau! Ua toe lua tausaga o le faiga-palota a le itumalo, o se avanoa e o atu ai ma faapea mai ua tatou le fiafia. O loʻo i ai se faʻaoga moni, o le avanoa lea e faʻaaogaina ai. “. I Pale, ua tonu ai Marie o le a le toe tutu vae o lana fanau i le faleaiga. O lana fofo? Fai ni fuafuaga ma isi matua e feauauai e ave tamaiti i le malologa o le meridian. O se filifiliga e le mafai e tagata uma ona faia.

 

* O le tusi uliuli o faleaiga a le aʻoga, Leduc lomiga, na tatalaina i le aso 4 o Setema, 2018

** Tusitala o le “Taofi Utratransformed Foods, Eat True” Thierry Souccar éditions

 

Tuua se tali