Lammas – o le ulua'i nu'u si'osi'omaga a Peretania

O le manatu o le Lammas ecovillage o faʻatoʻaga tuʻufaʻatasiga a faifaatoaga e lagolagoina le manatu o le ola atoatoa e ala i le faʻaogaina o fanua ma punaoa faʻanatura avanoa. O lo'o fa'aogaina e le poloketi se faiga fa'ato'aga i fa'ato'aga, lea o lo'o avea ai tagata ma vaega taua o le si'osi'omaga. O le fausiaina o le ecovillage na amata i le 2009-2010. O tagata o Lammas e o mai mai le tele o talaaga eseese, o nisi oi latou ua i ai le poto masani o le ola i totonu o le natura, ae o le toatele oi latou e leai. E tofu aiga taitasi ma le fanua e tusa ma le 35000 – 40000 pauna ma le 5 tausaga e faamaea ai. Suavai, eletise ma vaomatua o loʻo pulea faʻatasi, aʻo faʻaaogaina fanua mo le totoina o meaʻai, biomass, eco-business ma le toe faʻaaogaina o otaota. Pisinisi fa'apitonu'u e aofia ai le gaosiga o fualaau 'aina, fatu ma fuala'au faisua, tausia o lafumanu, tausiaina o pi, galuega tau laupapa, vermiculture (fa'ato'aga o anufe), fa'ato'aga o la'au e seasea maua. O tausaga ta'itasi, e tu'uina atu ai e le nu'u si'osi'omaga se lipoti a le Fono i le aga'i i luma i le tele o fa'ailoga, e pei o le ola-fa'ato'aga, fua o fanua, ma le tulaga tau si'osi'omaga i le nu'u. E tatau ona fa'aalia e le poloketi e mafai ona fa'amalieina le tele o mana'oga o tagata nofoia e ala i fa'ato'aga, fa'apea fo'i ma le fa'aalia lelei o a'afiaga o agafesootai, tamaoaiga ma le si'osi'omaga. O fale nofoia uma, faleaoga ma potu aoga ua mamanuina ma fausia e tagata lava ia ma le fesoasoani a volenitia. O le tele o vaega, o mea fa'ale-natura po'o mea toe fa'aaogaina na fa'aaogaina mo le fausiaina. O le tau o le fale e mai le 5000 – 14000 pauna. Ole malosi ole eletise e fa'atupuina ile fa'apipi'i fa'apipi'i fa'ata'ita'i fa'atasi ma le afi eletise 27kW. O le vevela e sau mai fafie (po'o otaota o le vaomatua poʻo faʻatoʻaga faʻapitoa faʻatoʻaga). Ole vai ole fale e maua mai ile puna'ele'ele, ae o isi mana'oga o le vai o lo'o ufiufi ile seleselega ole timu. I tala fa'asolopito, o le teritori o le si'osi'omaga o se fa'ato'aga ma fanua leaga, o lo'o i ai se fa'ato'aga manu. Ae ui i lea, faatasi ai ma le mauaina o fanua mo le fausiaina o se nofoaga i le 2009, o le faʻamaʻiina o le laufanua na amata ona faʻatumauina le lautele o alaleo o le siʻosiʻomaga ina ia faʻafetaui ai manaʻoga eseese o tagata. Lammas ua i ai nei le tele o laau ma lafumanu.

O fanua ta'itasi e tusa ma le 5 eka o fanua ma lona fa'asoa i le togavao atoa. O fasi fanua ta'itasi e aofia ai se fale e nonofo ai, o se nofoaga mo le totoina o fuala'au i totonu (fale lanumeamata ma greenhouses), o se falesa ma se nofoaga faigaluega (mo lafumanu, teuina ma galuega taulima). O le teritori o le nofoaga o loʻo i le 120-180 mita i luga aʻe o le sami. O le faʻatagaina o fuafuaga mo Lammas na manumalo i le maeʻa ai o se apili ia Aokuso 2009. Na tuʻuina atu i tagata nofoia se tuutuuga: i totonu o le 5 tausaga, o le teritori o le nofoaga e tatau ona tutoʻatasi le 75% o le manaʻoga mo vai, meaʻai ma suauʻu. "Fai mai se tagata nofoia o Jasmine." O tagata o Lammas o ni tagata masani: faiaoga, mamanu, inisinia ma tufuga oe na matua mananao e ola "i luga o le eleele". O le Lammas Ecovillage o loʻo faʻamoemoe e faʻalagolago ia te ia lava pe a mafai, o se faʻataʻitaʻiga o le faʻalapotopotoga-tutoʻatasi ma le ola faʻaauau i le lumanaʻi. O le mea sa i ai se fanua lafulemu leaga, ua faatagaina e Lammas ona tagata e fausia se fanua e tumu i le ola faanatura ma le tele o mea.

Tuua se tali