Vaʻai faʻaaliga, o le Ishihara faʻataʻitaʻiga e sili atu faʻapitoa naunau i le vaʻaiga o lanu. Lenei aso o le sili ona masani ona faʻaaoga suʻesuʻega i le lalolagi atoa e suʻe ai ituaiga eseese o lanu tauaso.

Faʻatusatusaina i le 1917 e le polofesa Iapani Shinobu Ishihara (1879-1963), o le Ishihara test o se chromatic suʻesuʻega e iloilo ai le vaʻaiga o lanu. E mafai ai ona iloa nisi faʻaletonu e fesoʻotaʻi ma le vaʻai lanu (dischromatopsia) masani faʻapipiʻiina i lalo o le upu lanu tauaso.

O le suʻega e faia i laupapa e 38, e faia i luga o le mosaic o togitogi o lanu eseʻese, lea e foliga mai ai se foliga poʻo se numera faʻafetai i le iunite o lanu. O le tagata onosaʻi o lea e tofotofoina ai lona mafai ona iloaina lenei foliga: o le lanu tauaso tagata e le mafai ona vaʻaia le ata aua na te le vaʻaia saʻo lona lanu. O le suʻega e vaevaeina i ni faʻasologa eseese, e faʻasolosolo ona agaʻi atu i se faʻapitoa igoa.

O le suʻega e faia ile ofisa ophthalmology. E tatau i le tagata onosaʻi ona ofuina ana matatioata faasaʻo pe a ia manaʻomia. O mata uma e lua e masani ona faʻataʻitaʻia i le taimi e tasi.

O papatusi o loʻo tuʻuina mai faʻasolosolo i le tagata maʻi, o ia e tatau ona faʻailoa mai le numera poʻo le fomu na te vaʻaia, poʻo le leai o se fomu poʻo se numera.

O le Ishihara suʻega e ofoina atu i le tulaga masalosalo o le lanu tauaso, mo se faʻataʻitaʻiga i aiga o lanu tauaso (o le anomaly e masani ona tupuʻaga) pe i taimi o suʻesuʻega masani, mo se faʻataʻitaʻiga i le faitotoʻa o le aʻoga.

O iʻuga o suʻega e fesoasoani e faʻailoaina ituaiga eseese o lanu tauaso:

• protanopia (o le tagata e le vaʻaia mumu) pe protanomaly: o le vaʻaia o mumu ua faʻaititia
• deuteranopia (o le tagata e le vaʻai i le lanumeamata) poʻo le deuteranomaly (o le manatu o le lanumeamata ua faʻaititia).

A o le suʻega e agavaʻa ae le o le aofaʻi, e le mafai ai ona iloa le maualuga o le osofaʻiga o se tagata, ma o lea ia faʻaeseese ai le deuteranopia mai le deuteranomaly, mo se faʻataʻitaʻiga. O se suʻesuʻega loloto o le ophthalmologic o le a mafai ai ona faʻamaoti mai le ituaiga o lanu tauaso.

O le suʻega e le mafai foi ona faʻailoaina le tritanopia (e le vaʻaia e le tagata le tuʻimomomo ma le tritanomaly (faʻaititia le faʻaititia o le lanumoana), e seasea lava.

Leai se togafiti o loʻo mafai ai nei ona faʻaititia le tauaso ole lanu, e le gata i lea e le mafua ai se faʻaletonu i aso uma, pe faʻapipiʻi foʻi le lelei ole vaʻai.