O le filogia o le ea e le gata ina afaina ai le siosiomaga, ae faapea foi le tino o le tagata. E tusa ai ma le faamatalaga a Chest, na lomia i le tusi talaaga faafomaʻi Chest, e lē gata ina afaina ai o tatou māmā, ae o totoga uma ma toetoe lava o sela uma o le tino o le tagata.
Ua fa'ailoa mai i su'esu'ega, o le fa'aleagaina o le ea e a'afia ai le tino atoa ma saofagā ai i le tele o fa'ama'i, mai le fatu ma le mama i le ma'i suka ma le tu'inanau, mai fa'afitauli o le ate ma le kanesa o le tami e o'o atu i ponaivi ma'i ma pa'u le pa'u. Ole fua ole fertility ma le soifua maloloina o pepe ma tamaiti e lamatia foi ona o le oona o le ea tatou te manavaina, e tusa ai ma le iloiloga.
E tusa ai ma le Faalapotopotoga o le Soifua Maloloina a le Lalolagi (WHO), o le filogia o le ea o le “a” ona e sili atu i le 90% o le faitau aofaʻi o le lalolagi ua aafia i le ea oona. O se suʻesuʻega fou ua faaalia ai e 8,8 miliona tagata maliliu vave i tausaga taʻitasi () o loʻo fautua mai ai o le faʻaleagaina o le ea e sili atu ona mataʻutia nai lo le ulaula tapaa.
Ae o loʻo tumau pea le faʻamautuina o le sootaga o mea filogia eseese i le tele o faʻamaʻi. O fa'aleagaina uma e iloa i le fatu ma mama e na'o le "".
"O le filogia o le ea e mafai ona mafua ai le ogaoga ma le tumau, e ono afaina ai totoga uma o le tino," o le faaiuga lea a saienitisi mai le Forum of International Respiratory Societies, lomia i le tusi talaaga Chest. "O vaega ole ultrafine e ui atu i mama, e faigofie ona puʻeina ma feaveaʻi i totonu ole toto, e oʻo atu i sela uma o le tino."
Na faapea mai le polofesa o Dean Schraufnagel o le Iunivesite o Ilinoi i Chicago, o lē na taʻitaʻia iloiloga: “Ou te lē faateʻia pe a toetoe o totoga uma e aafia i le faaleagaina.”
Dr Maria Neira, WHO Faatonu o le Soifua Maloloina ma le Siosiomaga, fai mai: “O lenei iloiloga e matua maeʻaeʻa. E faaopoopo atu i faamaoniga mautu ua uma ona tatou maua. E silia ma le 70 pepa faʻasaienisi e faʻamaonia ai o le filogia o le ea e afaina ai lo tatou soifua maloloina."
E faapefea ona aafia vaega eseese o le tino o le ea leaga?
fatu
O le tali atu a le puipuiga o le tino i mea iti e mafai ona faapuupuuina alatoto i totonu o le fatu ma vaivai ai maso, ma atili ai ona afaina le tino i fatu.
Lunuka
O aʻafiaga o le ea oona i luga o le manava - isu, faʻai, ma mama - e sili ona suʻesuʻeina lautele. O le filogia e mafua ai le tele o faʻamaʻi - mai le le manava ma le sela i le laryngitis tumau ma le kanesa mama.
Bones
I totonu o le US, o se suʻesuʻega a le 9 na auai na maua ai o gau o ponaivi e fesoʻotaʻi ma osteoporosis na sili atu ona taatele i itulagi e maualuga atu le maualuga o vaega o le ea.
paʻu
O le filogia e mafua ai le tele o tulaga o le paʻu, mai le maanuminumi i le paʻu ma le eczema i tamaiti. O le tele o lo tatou aafia i le filogia, o le tele foi lea o le faaleagaina o le pa'u maaleale o le tagata, o le totoga aupito tele i le tino.
mata
O le aafia i le ozone ma le nitrogen dioxide ua fesootaʻi atu i le conjunctivitis, ae o mata mago, ita, ma vai o se tali masani foi i le filogia o le ea, aemaise lava i tagata e fai tioata faʻafesoʻotaʻi.
fāiʻai
Ua fa'ailoa mai i su'esu'ega e mafai e le fa'aleagaina o le ea ona fa'aletonu le mafaufau o tamaiti ma fa'atupula'ia ai le fa'aletonu o le tino ma le stroke i tagata matutua.
Tokeni o le manava
Faatasi ai ma le tele o isi totoga ua afaina o le ate. O su'esu'ega o lo'o fa'amamafaina i le toe iloiloga e feso'ota'i ai fo'i le fa'aleagaina o le ea i le tele o kanesa, e aofia ai ma'i o lo'o i totonu o le manava ma le manava.
Galuega fa'anatinati, pepe ma tamaiti
Masalo ole a'afiaga pito sili ona fa'apopoleina o le ea oona o le fa'aleagaina lea o le fanautama ma le a'afiaga o le soifua maloloina o tamaiti. I lalo o le a'afiaga o le ea oona, ua fa'aitiitia le fua faatatau o le fanau mai ma ua fa'atupula'ia le fa'atosina.
O suʻesuʻega ua faʻaalia ai e oʻo lava i le pepe e faigofie ona maua i faʻamaʻi, ma o tamaiti e sili ona afaina, ona o loʻo tuputupu aʻe o latou tino. O le aafia i le ea eleelea e taitai atu ai i le tuputupu a'e o le mama, o le faateleina o le lamatiaga o le tino puta o tamaiti, leukemia, ma faafitauli o le soifua maloloina o le mafaufau.
"O aʻafiaga leaga o le filogia e tupu e oʻo lava i itulagi o loʻo maualalo ai le faʻaleagaina o le ea," o le lapataʻiga a le au suʻesuʻe iloiloga. Ae latou te faaopoopo mai: "O le tala fiafia e mafai ona foia le faafitauli o le filogia o le ea."
"O le auala sili e faʻaitiitia ai le faʻaalia o le pulea lea i le punavai," o le tala lea a Schraufnagel. O le tele o le eleelea o le ea e sau mai le susunuina o suauu e gaosia ai le eletise, vevela fale, ma felauaiga eletise.
“E manaʻomia ona tatou pulea vave nei mea,” o le tala lea a Dr. Neira. “Masalo o tatou o le tupulaga muamua lea i le tala faasolopito ua aafia i tulaga maualuga o le filogia. Atonu e faapea mai le toʻatele na sili atu ona leaga mea i Lonetona po o isi nofoaga i le 100 tausaga ua mavae, ae o lea ua tatou talanoa e uiga i se aofaʻiga tele o tagata na aafia i le ea oona mo se taimi umi.”
“O aai uma e manavaina le ea oona,” o lana tala lea. "O le tele o faʻamaoniga tatou te aoina, o le itiiti ifo o le avanoa o le au faipolotiki e liliu ai mata tauaso i le faʻafitauli."