Mataupu
Venereology
O le a le venereology?
O le Venereology o le fa'apitoa lea e tausia fa'ama'i pipisi e ala i feusua'iga, e ta'ua fo'i fa'ama'i venereal..
O lo'o fa'apipi'i i le dermatology, talu ai o le tele o fa'ama'i pipisi fa'afeusuaiga (STI, po'o STBBIs mo fa'ama'i fa'afeusuaiga ma fa'ama'i pipisi i le toto i Quebec) e fa'aalia i manu'a o le pa'u ma mucous membranes.
Manatua o nei faʻamaʻi e mafai foi ona togafitia i vailaʻau lautele poʻo vailaʻau i totonu.
I le faaopoopo atu i le AIDS (HIV) or chlamydia, matua salalau, e sili atu i le 30 faʻamaʻi pipisi faʻafeusuaiga i le lalolagi. E aofia ai:
- siama (pei o le HIV, HPV, hepatitis B ma C, herpes, ma isi);
- siama (chlamydia, gonorrhea, syphilis, mycoplasmas, ma isi);
- fefete (Candida albicans);
- o protozoa (Trichomonas vaginalis...);
- dʻectoparasites (gale, phtiriase…).
E tusa ai ma le Faalapotopotoga o le Soifua Maloloina a le Lalolagi (WHO), i aso uma e sili atu i le miliona tagata e maua i faamaʻi pipisi mai feusuaʻiga (3).
E tusa ma le 357 miliona tagata i tausaga taʻitasi e maua se tasi o STI e fa: chlamydia (131 miliona), gonorrhea (78 miliona), syphilis (5,6 miliona) ma trichomoniasis (143 miliona) 3.
I atunu'u atia'e, STI ma a latou fa'alavelave o se tasi lea o mafua'aga masani e lima e fa'atalanoa ai tagata matutua (4).
O afea e fa'afeso'ota'i ai le venereologist?
Venereology e tuuto atu i faʻamaʻi pipisi faʻafeusuaiga, o faʻamaoniga e masani ona amata i le itutinosa, masani e:
- se manu'a, papala, po'o le "pimple";
- tafega;
- urethral po'o le malepelepe;
- mageso ;
- tiga ;
- mu i le taimi o le mimi.
Faatasi ai ma faʻamaʻi sili ona taatele (4), tusi:
- chlamydia e mafua mai i siama o le Chlamydia, o fa'ama'i taatele ia i le va o le 15 ma le 25 tausaga le matutua i fafine, ma le va o le 15 ma le 34 tausaga i tama;
- HIV-AIDS;
- gonorrhea po'o gonorrhea, mafua mai siama;
- hepatitis B, lea e mafua ai le ma'i tumau o le ate;
- herpes fa'afeusuaiga;
- mata'i toto e mafua mai i siama papilloma a tagata (HPV po'o le HPV), lea e mafai fo'i ona mafua ai le kanesa o le fa'a'au'au ma fa'asagatau i tui puipui i aso nei;
- syphilis, e mafua mai i siama e taʻua o le treponema pale;
- mycoplasma ma trichomoniasis faʻamaʻi pipisi.
E ui o fa'ama'i venereal e mafai ona a'afia ai so'o se tasi e faia feusua'iga, ae o lo'o i ai ni fa'alavelave fa'apitoa., fa'apitoa:
- o le amataga o le feusuaʻi muamua;
- le tele o paaga feusuai;
- sa i ai se STI i aso ua mavae.
O le a le mea e fai e le venereologist?
Ina ia maua se suʻesuʻega ma iloa le mafuaʻaga o faʻafitauli, ole fomaʻi faʻamaʻi poʻo le venereologist:
- faia se su'esu'ega ile itutinosa;
- faia, pe a manaʻomia, se faʻataʻitaʻiga i le lotoifale;
- e ono mafai ona toe alu i su'ega faaopoopo (su'ega toto, aganuu).
O togafitiga o le Venereology e masani lava ona fa'avae ile vaila'au.
Tele fa'ama'i pipisi fa'afeusuaiga e mafai ona togafitia :
- fa'atasi ai ma vaila'au talafeagai (chlamydia, gonorrhea, syphilis ma trichomoniasis);
- e ala i vailaʻau faʻamaʻi, aemaise lava faʻamaʻi pipisi ma le HIV-AIDS, e le faʻamaloloina ai le faʻamaʻi ae mafai ai ona faʻatapulaʻa faʻamaoniga;
- fa'aau i immunomodulators i le tulaga o le hepatitis B.
O le puipuiga o lo'o tumau pea le auala sili e tete'e atu ai i STI, peita'i, e ala i le fa'aogaina o condom (condoms) i taimi uma o feusuaiga. O su'esu'ega faifaipea e mafai ona fa'atapula'aina le sosolo o STI ma fa'ailoa fa'ama'i pipisi i le vave e mafai ai.
O a ni a'afiaga ile taimi ole fa'atalanoaga?
Ole fa'atalanoaga ma se venereologist e leai se fa'alavelave fa'apitoa mo le ma'i. Ae ui i lea, e mafai ona ita mo nisi, talu ai e aafia ai se vaega vavalalata.
E faʻapefea ona avea oe ma se venereologist?
A'oa'oga Venereologist i Farani
Ina ia avea ma dermato-venereologist, e tatau i le tamaititi aoga ona maua se tipiloma o suʻesuʻega faʻapitoa (DES) i dermatology ma venereology:
- e tatau ona ia muamua mulimuli, ina ua maeʻa lona baccalaureate, o le masani muamua tausaga i soifua maloloina suesuega. Manatua o le averesi o lalo ifo o le 20% o tamaiti aʻoga mafai ona sopoia lenei tulaga taua;
- i le fa'ai'uga o le tausaga lona 6, e su'e ai su'ega fa'avasega a le atunu'u e ulufale ai i le a'oga nofotumau. Faʻalagolago i la latou faʻavasegaga, o le a mafai ona latou filifilia a latou faʻapitoa ma o latou nofoaga e faʻatino ai. O le galuega faataitai i dermatology ma venereology e 4 tausaga.
I le iuga, ina ia mafai ona faʻataʻitaʻi o se fomaʻi tamaiti ma umiaina le igoa o le fomaʻi, le tagata aʻoga tatau foi ona puipuia se aʻoaʻoga suʻesuʻega.
A'oa'oga Venereologist i Quebec
A maeʻa aʻoaʻoga i le kolisi, e tatau i le tamaititi aʻoga ona suʻe se doctorate i vailaʻau. O lenei laasaga muamua e 1 pe 4 tausaga (fa'atasi pe leai se tausaga sauniuni mo vaila'au mo tamaiti a'oga fa'auluina i a'oa'oga i kolisi po'o iunivesete e manatu e le lava i su'esu'ega fa'asaienisi masani). Ma, e tatau i le tamaititi aoga ona faʻapitoa e ala i le mulimuli i se nofomau i dermatology mo le 5 tausaga.
Sauni lau asiasiga
Aʻo leʻi alu i le taimi atofaina ma se venereologist, e taua le suʻeina o suʻega o le biology (suʻega toto, aganuu) ua uma ona faia.
Mo le sailia o se venereologist:
- i Quebec, e mafai ona e faʻafesoʻotaʻi le upega tafaʻilagi a le Federation of medical specialists poʻo le Association of dermatologists of Quebec (â ?? µ), lea e ofoina atu se lisi o ona sui;
- i Farani, e ala i le upega tafaʻilagi a le Ordre des médecins (6) poʻo le French Society of Dermatology and Sexually Transmitted Pathologies (7). Tele fa'amatalaga, su'esu'ega ma su'esu'ega nofoaga mo STI (CIDDIST) o lo'o ofoina fua fo'i su'esu'ega (8) i Farani atoa.
O le fa'atalanoaga ma le foma'i fa'afeusuaiga o lo'o ufiufi e le Inisiua Soifua Maloloina (Farani) po'o le Régie de l'assurance maladie du Québec.