Ma'i o Charcot

Faʻamaʻi o le Charcot

O le fa'ama'i o Charcot, e ta'ua fo'i le amyotrophic lateral sclerosis (ALS) o se fa'ama'i neurodegenerative. E faasolosolo ona oo atu i le neurons ma oo atu ai i le vaivai o maso sosoo ai ma le pe. O le umi o le ola o gasegase e tumau pea ona puupuu. I le gagana Peretania, e taʻua foi o le maʻi o Lou Gehrig, e faʻaaloalogia ai se tagata taʻalo peisipolo lauiloa o loʻo mafatia i lenei maʻi. O le igoa "Charcot" e sau mai le French neurologist na faʻamatalaina le faʻamaʻi.

O neu e a'afia i le fa'ama'i o Charcot o neu afi (po'o neu afi), e nafa ma le tu'uina atu o fa'amatalaga ma fa'atonuga mai le fai'ai i maso. O sela neura e faasolosolo ona leaga ma mate. O maso tauofo e le toe pulea e le fai'ai pe faaosofia. Le toaga, latou i'u ina le galue ma atrophy. I le amataga o lenei mea faʻamaʻi faʻasolosolo faʻasolosolo, o le tagata ua a'afia e mafatia i maso maso po'o vaivaiga i vae, lima po'o vae. O nisi e iai faafitauli i le tautala.

A tatou manana'o e fai se gaioiga, e ui atu le fe'au eletise i totonu o le neu muamua e amata mai i le fai'ai e o'o atu i le va'ai ma nono mai ai se neu lona lua i le maso o lo'o a'afia ai. Muamua o neurons afi ogatotonu pe maualuga ma e maua tonu i le cerebral cortex. O le lona lua o neurons afi peripheral po'o le pito i lalo, ma e maua i totonu o le ivi.

Ausia o pito i luga ole afi e tele lava ina fa'aalia e ala i le fa'agesegese o gaioiga (bradykinesia), fa'aitiitia le fa'amaopoopoina ma le dexterity ma maso maso ma le spasticity. Ausia o pito i lalo ole afi e fa'aalia tele lava i le vaivai o maso, ga'o ma le atrophy o maso e o'o atu ai i le pipili.

O le fa'ama'i o Charcot e mafai ona fa'alavelave ai le foloina ma taofia ai tagata mai le 'ai lelei. O tagata mama'i e mafai ona pagatia i le le lava o mea'ai po'o le uia o le ala sese (= fa'alavelave fa'afuase'i e feso'ota'i ma le inuina o mea malō po'o vai e ala i le manava). A o agaʻi i luma le faʻamaʻi, e mafai ona afaina ai maso e manaʻomia mo manava.

A maeʻa le 3 i le 5 tausaga o le evolusione, o le faʻamaʻi o Charcot e mafai ona mafua ai le faaletonu o le manava e mafai ona oʻo atu ai i le oti. O le faʻamaʻi, lea e aʻafia ai tane e sili atu nai lo fafine (1,5 i le 1) e masani ona amata ile 60 tausaga (i le va o le 40 ma le 70 tausaga). E le o iloa ona mafuaaga. I le tasi mai le sefulu mataupu e masalomia se mafua'aga fa'aletagata. O le amataga o le amataga o le maʻi atonu e faʻalagolago i mea eseese, siosiomaga ma kenera.

E leai leai se togafiti o le ma'i o Charcot. O se vailaʻau, riluzole, e faʻagesegese ai le alualu i luma o le faʻamaʻi, o lenei evolusione e matua fesuisuiaʻi mai le tasi tagata i le isi ma e oʻo lava, i le maʻi lava e tasi, mai le tasi vaitau i le isi. I nisi, o le faʻamaʻi, e le afaina ai lagona (vaʻai, paʻi, faʻalogo, sogisogi, tofo), e mafai i nisi taimi ona faʻamautu. E mana'omia e le ALS le mata'ituina lelei. O le pulega e aofia ai ma le fa'amaloloina o fa'ailoga o le ma'i.

Fa'ateleina o lenei fa'ama'i

E tusa ai ma le asosi mo suʻesuʻega i le faʻamaʻi o Charcot, o le aʻafiaga o le faʻamaʻi o Charcot e 1,5 mataupu fou i le tausaga i le 100 tagata. Pe latalata i 1000 mataupu fou i le tausaga i Farani.

Su'esu'ega ole fa'ama'i a Charcot

O le su'esu'ega o le ALS e fesoasoani e fa'aeseese ai lenei fa'ama'i mai isi fa'ama'i neura. O nisi taimi e faigata, aemaise lava ona e leai se faʻailoga faʻapitoa o le faʻamaʻi i totonu o le toto ma talu ai i le amataga o le faʻamaʻi, o faʻailoga falemaʻi e le o matua manino. O le a suʻe e le neurologist le malo o maso poʻo le gaʻo mo se faʻataʻitaʻiga.

O le su'esu'ega e mafai ona aofia ai a electromyogram, suʻega e mafai ai ona faʻaalia le gaioiga eletise o loʻo i ai i maso, se MRI e vaʻaia ai le faiʻai ma le vaʻa. E mafai fo'i ona fa'atonu su'ega o le toto ma le mimi, ae maise ina ia fa'ama'i ese ai isi ma'i e iai fa'ailoga masani ile ALS.

Evolution o lenei faama'i

O le ma'i o Charcot e amata i le vaivai o maso. O le tele o taimi, o lima ma vae e afaina muamua. Ona sosoo ai lea ma maso o le laulaufaiva, o le gutu, sosoo ai ma maso o le manava.

Mafuaaga o le ma'i o Charcot

E pei ona taʻua, o mafuaʻaga e le o iloa i le taimi nei pe a ma le 9 mai le 10 mataupu (5 i le 10% o mataupu e faʻavae). E tele auala e mafai ona faʻamatalaina ai foliga o le faʻamaʻi ua suʻesuʻeina: faʻamaʻi autoimmune, vailaʻau le paleni ... Mo le taimi e aunoa ma se manuia.

Tuua se tali