Mea'ai i le ma'i o le Alzheimer - o a oloa e tatau ona e filifilia?

E tusa ai ma lana misiona, e faia e le Fa'atonu Fa'atonu a MedTvoiLokony taumafaiga uma e tu'uina atu fa'amaumauga fa'afoma'i fa'atuatuaina e lagolagoina e le poto fa'asaienisi lata mai. O le fuʻa faaopoopo "Checked Content" e faʻaalia ai o le tusiga na toe iloiloina pe tusia saʻo e se fomaʻi. O lenei faʻamaoniga e lua-laasaga: o se tusitala faʻafomaʻi ma se fomaʻi e faʻatagaina i matou e tuʻuina atu mea sili ona lelei e tusa ai ma le poto faʻafomaʻi o loʻo iai nei.

O la matou tautinoga i lenei vaega ua talisapaia, faatasi ai ma isi, e le Association of Journalists for Health, lea na tuʻuina atu i le Faʻatonu Faʻatonu a MedTvoiLokony ma le faʻailoga mamalu o le Aʻoaʻoga Sili.

O le fa'ama'i o le Alzheimer o se fa'ama'i degenerative o le fatugalemu o neura. O le faagasologa o le faʻamaʻi o loʻo agaʻi i luma, ma o tagata mamaʻi e atiaʻe faʻamaoniga o le leiloa o le mafaufau, faʻaleagaina, ma le faʻalavelave le mafaufau. O mafuaʻaga o le faʻamaʻi e leʻo malamalama atoatoa, e faʻatatauina o le aʻafiaga e aʻafia e le kenera ma le siosiomaga. O le ala o le faʻamaʻi e mafai foi ona aʻafia i faʻamaʻi faʻapitoa e pei o le maʻi cardiovascular.

E tele suʻesuʻega e faʻamaonia ai le puipuiga o le taumafa Metitirani i le atinaʻeina o le faʻamaʻi o le Alzheimer. O lenei taumafa e mauoa i fualaau faisua ma fualaʻau, meaʻai saito (falaoa atoa, groats), iʻa sami. O loʻo faʻaalia i le tele o vitamini fiber, antioxidant flavonoids ma gaʻo gaʻo polyunsaturated taua mai iʻa ma gaʻo fualaau faisua, faʻapea foʻi ma le maualalo o gaʻo gaʻo tumu mai gaʻo manu.

O le mea lea, o tagata e maua i le faʻamaʻi o le Alzheimer, ma le tele o mea e puipuia ai, e fautuaina le taumafa i le Metitirani. O lenei mea'ai e tatau ona fa'atapula'aina le taumafaina o ga'o tumu. O ga'o ga'o tumu e fa'apupulaina ai le aofa'i o le aofa'i o le cholesterol ma le LDL cholesterol, o lo'o i ai se a'afiaga o le fa'ama'i, ma fa'apupulaina ai le toto, ma fa'apea ona fesoasoani i le atina'eina o le atherosclerosis. O le tele o ga'o ga'o tumu e maua i oloa o lo'o i ai ga'o manu, e pei o: aano o manu, ga'o ga'o, ga'o, pata, bacon, samasama ma sisi gaosi, susu susu, fa'apea fo'i ma le pama ma le suauu popo.

O ga'o e tatau ona sau mai i'a, ma o sina fa'aopoopoga i ipu e tatau ona avea ma suau'u fuala'au o lo'o i ai polyunsaturated fatty acids (su'u olive, suau'u rapeseed, suauu sunflower, suauu linseed). Ua fa'aalia o le le lava o le decosahexaenoic acid (DHA) - o le omega-3 polyunsaturated fatty acid e ono feso'ota'i ma le tupu mai o le ma'i o le Alzheimer. O le taumafaina o se mea'ai e tele i le DHA e fa'aitiitia ai le maualuga o le triglycerides i totonu o le toto, ua fa'aalia ai fo'i o lona le lava e mafai ona fa'aitiitia ai le serotonin i le fai'ai ma taofia ai le tula'i mai o suiga masani o le fa'ama'i o le Alzheimer. O puna lelei o le omega-3 o i'a ga'o o le sami (mackerel, herring, Atlantic salmon, halibut) ma le suauu soya ma le suauu linseed. E fautuaina le 'ai o i'a o le sami e pei o mackerel, herring ma sardine ia le itiiti ifo i le faalua i le vaiaso ona o le omega-2 fatty acid. I le tulaga o tagata ua uma ona mafatia i le faʻamaʻi o le Alzheimer, o le faʻaopoopoina o le DHA i meaʻai i le tulaga o meaʻai faaopoopo atonu e aoga.

O se tasi o tulaga lamatia mo le amataga ma le atinaʻeina o le faʻamaʻi o le Alzheimer atonu o le maualuga o le homocysteine, o le maualuga tele e ono afaina ai sela neura. O le le lava o le folic acid faʻapea foʻi ma vitamini B e mafua ai le faʻateleina o le maualuga o le homocysteine. O puna lelei o le folic acid o fualaau faisua lanu meamata (lettuce, pasili, broccoli) ma fualaau aina suamalie, falaoa fatu atoa ma leki (pi, pi).

E taua tele le i ai o le aofaʻi saʻo o fualaau faisua ma fualaʻau i totonu o meaʻai o loʻo i ai antioxidants masani e pei ole vitamini C, flavonoids. O mea fa'apitoa fa'aantioxidant e fa'atatau i mea o lo'o maua i fuala'au lanumoana uliuli, e pei o blueberries, blueberries ma blackberries. O le taumafaina o blueberries ua faʻaalia e faʻaleleia ai le mafaufau i le matua.

E aoga fo'i le tu'u maualalo o le cholesterol ma ia lava le toto. O oloa mai manu e tatau ona faʻaitiitia, aano mumu e tatau ona suia i moa paʻu, legumes ma iʻa. O le fa'aitiitia o le taumafaina o le masima laulau (fa'aopoopo i ipu ma oloa gaosi e pei o tipi malulu, falaoa, mea'ai masima) e fesoasoani i le fa'aitiitia o le toto.

O le isi mea e ono iai sona aafiaga aoga i le puipuia ma le togafitia o le ma'i o le Alzheimer o le turmeric. O le mea masani o loʻo maua i rhizomes o lenei laʻau e iai se aʻafiaga o le lagolagoina o le faʻaleagaina o polotini e mafua ai le faʻamaʻi o le Alzheimer. O le turmeric o se mea e fa'afefiloi ai mea manogi.

tāua

E le o taumafa uma e maloloina ma saogalemu mo o tatou tino. E fautuaina e fa'afeso'ota'i lau foma'i a'o le'i amataina so'o se mea'ai, tusa lava pe leai ni ou fa'afitauli tau soifua maloloina. A filifilia se mea'ai, aua ne'i mulimuli i le faiga o lo'o iai nei. Manatua o nisi meaʻai, e aofia ai. maualalo i meaʻai faʻapitoa poʻo le faʻatapulaʻaina malosi o kalori, ma mono-meaʻai e mafai ona faʻaleagaina ai le tino, e ono lamatia ai le 'ai, ma e mafai foʻi ona faʻateleina le manaʻo, e fesoasoani i le vave toe foʻi i le mamafa muamua.

E le gata i lea, mo le galue lelei o le faiʻai ma le tino, e te manaʻomia, faatasi ai ma isi, magnesium, zinc, iron, B vitamini. E ese mai i mea'ai o le cereal wholegrain, o fualaau faisua, nati, fatu legume, fatu maukeni ma fatu o le sunflower o se puna lelei o nei mea i totonu o taumafa. Lecithin e manaʻomia mo le faʻavaeina o se tasi o neurotransmitters ma afaina ai le mafaufau. E maua i pinati, soya, linseed ma saito germ.

dr Katarzyna Wolnicka – fa'apitoa tau mea'ai, Inisetiute o Mea'ai ma Mea'ai

Tuua se tali