Mataupu
Endothelial: o le a le endothelial faʻaletonu?
Ole fa'aletonu ole Endothelial e iai sona sao taua ile amataga ole fa'ama'i aemaise fa'ama'i cardiovascular. E faʻapefea ona faʻamatalaina le endothelium, o le a lona matafaioi? O a ni a'afiaga e mafua ai le fa'aletonu o le endothelial?
O le a le faaletonu o le endothelial?
O le endothelium vascular e fausia ai se pa puipui i le va o le tino ma le toto. O se mea taua i le faatonutonuina o vasomotor phenomena o le vascular permeability, leo ma le fausaga o vaʻa. Endothelial sela, i le tali atu i faʻamalosi, faʻatupuina mole faʻatonutonu.
Ina ia faʻaitiitia le lamatiaga o le cardiovascular, o le endothelium o le mea lea o se mea e ave i ai le faamuamua o le puipuia ma le togafitiga.
I lalo o le aʻafiaga o le matua ma le faʻalavelave faʻalavelave faʻafuaseʻi, e mafai ona faʻagaoioia le endothelium ma faia ni suiga faʻatinoga e mafai ona faʻalavelave i lenei galuega, ona talanoa lea o se tasi e uiga i le "endothelial dysfunction".
Endothelial dysfunction o loʻo faʻamatalaina o se faʻalavelave i le vasodilation e faʻalagolago i le endothelium e mafua mai i le faʻaitiitia o le avanoa o mea vasodilator, e pei o le nitric oxide (NO), ma le faʻaleagaina o le endothelial activation. O lenei faʻagaioiga e mafua ai le faʻasaʻolotoina o molelaʻau pipii mai le endothelium ma macrophages (sela o le toto paʻepaʻe, lea e faʻauluina ai le aano.
O mafuaʻaga o le faʻaleagaina o le endothelial?
O lo'o iai fa'alavelave fa'ale-aganu'u ma mea e le masani ai.
Fa'aleaganu'u tulaga lamatia
Faatasi ai ma mea masani, o le endothelial dysfunction o loʻo matauina i tagata mamaʻi ma le cardiovascular risk factor, dyslipidemia, maʻisuka, toto maualuga. O le tapaa, matua, ma le gafa o ni mea foʻi e tatau ona mafaufau i ai.
O a'afiaga e le masani ai
Faatasi ai ma mea e taʻua o mea e le masani ai, o loʻo i ai se le paleni i le gaosiga o vasodilator poʻo vasoconstrictor mea e mafua ai se suiga i le vasodilator gafatia o le endothelium, o le faailoga autu o le endothelial dysfunction.
Pathologies e fesoʻotaʻi ma le faʻaleagaina o le endothelial?
Endothelial galuega, faʻafetai i le vasculoprotective aafiaga o le nitric oxide (NO), puipuia le soifua maloloina cardiovascular.
Endothelial dysfunction o se mea e faʻaalia ai le amataga o nisi faʻamaʻi:
- Fa'alavelave fatu;
- Tete'e o le inisalini;
- Hyperglycemia;
- toto maualuga ;
- Dyslipidémie.
O a togafitiga mo le faaletonu o le endothelial?
O vailaʻau fesoasoani e aofia ai statins, lea e faʻaititia ai le cholesterol e tusa lava pe naʻo le maualuga le maualuga o le cholesterol, ma i nisi tulaga aspirin poʻo isi vailaʻau antiplatelet, vailaʻau e puipuia ai platelets mai le pipii faatasi ma mai le faʻapipiʻiina o alatoto.
O nisi vaila'au e fa'aaogaina e togafitia ai le toto maualuga ma nisi vaila'au e fa'aaogaina e togafitia ai le ma'i suka e fa'aitiitia ai le lamatiaga.
Diagnostic
O auala e suʻesuʻeina ai le faʻaleagaina o le endothelial, faʻalavelave poʻo le le faʻaleagaina, galue poʻo meaola, o auala ia o faʻamatalaga e faʻaleleia ai le malamalama o le cardiovascular pathophysiology ma e mafai ai, i se tulaga patino, e iloilo ai le aoga o togafitiga faʻapitoa. i luga o faʻamaʻi o nisi vaega o gasegase.
I totonu o tagata, e mafai ona faʻatusatusaina le faaletonu o le endothelial e ala i le fuaina:
- Plasma concentrations o metabolites o le dinitrogen monoxide (NO): o se oloa e matua le mautu, e le mafai ona fuafuaina i le toto, i le isi itu o le fuafuaina o ana metabolites (nitrites ma nitrates) e mafai i le urine;
- Plasma concentrations o adhesion molecules: o nei molelaʻau e auai i le faʻagasologa o le mumū e ala i le faʻatagaina o le faʻapipiʻiina o monocytes i le endothelium, ona latou faimalaga atu lea i totonu o le puipui totonu o alatoto ma veins;
- Faʻailoga inflammatory.
E tele fa'ailoga fa'aola e molimau fo'i ile fa'aletonu ole endothelial. O le porotini C-reactive sili ona maaleale (CRP) ma le extracellular superoxide dismutase (se enzyme mamana) o loʻo iai i latou.
Auala e taofia ai le faaletonu o le endothelial
Ina ia puipuia le faʻaleagaina o le endothelial, e tele taʻiala ua faʻatulagaina e aofia ai meaʻai. O le matafaioi a mea'ai e pei o ga'o ga'o, vaitamini antioxidant, folate, vitamini D ma polyphenols o lo'o fa'amamafaina.
- O le maualalo o le vaitamini D e mafua ai le maualuga o le lamatiaga o le maʻi fatu fatu ma le maʻisuka ituaiga 2;
- O le faʻamaʻi faʻamaʻi e mafai ona aʻafia ai galuega endothelial e ala i le mumū ma faʻaitiitia le NO avanoa;
- Lycopene, o se antioxidant malosi, o le a faʻaitiitia ai faʻailoga mo le faʻagaoioia o le endothelium, reactive C protein, ma le toto toto maualuga ma o le a iai ni aʻafiaga aoga i faʻamaʻi faʻamaʻi;
- Polyphenols e maua mai i fualaau 'aina, fualaau faisua, koko, lauti ma uaina mumu. O lo latou taumafaina e feso'ota'i ma le fa'aitiitia o le fa'ama'i cardiovascular.