Mataupu
Itula o le moe: aisea e momoe tele ai talavou?
Tagata faʻaalu faʻaalu le tasi vaetolu o latou taimi momoe. O nisi e manatu ua maimau le taimi, ae e matua tuufaafeagai. E taua le moe, e mafai ai e le faiʻai ona tuʻufaʻatasia uma mea na tutupu i le aso ma teuina e pei ona iai ile faletusi tele. E tutasi tagata taʻitasi i o latou manaʻoga moe, ae o le talavou o se taimi e sili ai le manaʻoga o le moe.
Moe e tupu ma miti
E tasi le mea e tutusa ai le tagata soifua ma leona, pusi ma isumu, faʻamatala mai e Jeannette Bouton ma Dr Catherine Dolto-Tolitch i le la tusi "Long live moe". O i tatou uma o tamaʻi meaola e leai ni tino o latou tino e le o fausiaina i le taimi e fananau mai ai. Ina ia mafai ona olaola, e manaʻomia le alofa, fesoʻotaʻiga, vai ma meaai, ma faʻapea foi ma le tele o moe.
Le vaitaimi ole talavou
O le talavou o se taimi e manaʻomia tele moe. E suia le tino i itu uma, e ala i luga homone ma tuʻu lagona i totonu o le pupuna. O finau a nisi tagata faʻapitoa e faʻapea o le manaʻoga e moe mo se talavou o nisi taimi e sili atu ai nai lo le muaʻi talavou, ona o le vevesi o le hormonal na aʻafia ai o ia.
O le mafaufau e nofoia uma i le tuʻufaʻatasia uma o nei luluina ma i le taimi e tasi i le taulotoina uma aʻoaʻoga malamalama. Ma o le tele o talavou maua saosaoa saoasaoa i le va o latou aʻoga taimi, a latou mea fiafia i vaiaso taʻitasi i kalapu, taimi faʻaaluina ma uo ma mulimuli ane aiga.
I nei mea uma e tatau ona latou faʻamoeina o latou tino ma o latou mafaufau, ae le naʻo le po. O sina tamaʻi moe, e pei ona faia e le 'aufaasee a le Vendée Globe, e fautuaina malosi pe a maeʻa le taumafataga, mo i latou e lagona le manaʻomia. Laiti-malologa poʻo se taimi filemu, lea e mafai ai e le talavou ona malolo.
O a mafuaʻaga?
Ua faʻaalia mai i suʻesuʻega, i le va o le 6 ma le 12 tausaga le matua, o le moe i le po e lelei tele. E moni lava aofia ai le tele o lemu, loloto, restorative moe.
I le talavou, i le va o le 13 ma le 16 tausaga, e avea ma maualalo le lelei, ona o tolu autu mafuaʻaga:
- faaitiitia le moe;
- le lava le tumau;
- faʻasolosolo alualu i luma.
Ole aofaʻi ole moe lemu ole a faʻaititia ile 35% ile talaaga o le moe māmā mai le 13 tausaga. I le maeʻa ai o le po e moe ai i le tutusa vaitaimi, e seasea lava momoe i le ao ao laiti, aʻo talavou e sili atu ona fia moe.
O mafuaʻaga eseʻese ma faʻaiuga o le māmā moe
O lenei moe mama e i ai mafuaʻaga o le tino. Tamaititi circadian (ala / moe) taʻamilosaga e faʻalavelaveina e le hormonal lugā o le matua. Nei taitai atu i:
- o le tuʻuina i lalo o le tino vevela mulimuli ane;
- o le lilo o melatonin (moe hormone) e faʻapea foi i le afiafi;
- o le kortisol e fesuiaʻi foʻi i le taeao.
Lenei hormonal vevesi na i ai lava i taimi uma, ae muamua o se lelei tusi faʻatagaina oe e onosaʻi. Ua faʻateleina nei e le matamata mataʻutia lenei tulaga.
E le lagona e le tauleʻaleʻa le tofo poʻo le manaʻoga e alu i le moega, ma mafua ai i le faaumiumi le lava moe. O loʻo ia feagai ma se tulaga e pei o le jet lag. “A alu o ia e moe i le 23pm, fai atu lana uati a lona tino i totonu ua na o le 20pm. E faʻapena foi, a alu le faʻailo i le fitu ta o le taeao, o lona tino faʻailoa mai ua ta le fa ". Matua faigata i nei aiaiga ona e i luga mo le suʻega numera.
Ole vaega lona tolu e faʻalavelave ile moe a le tauleʻaleʻa o le faifai malie ole faʻalavelave ole taimi moe.
Le faʻatamaia o faʻafitauli o vailiili
Le i ai o vailiili i potumoe, komipiuta, tapeleti, telefoni poto, ata video, televise tuai ona moe. O le faʻaosofia lava, latou te le faʻatagaina le faiʻai se faʻalelei faʻatasi o le moe taamilosaga /moe.
O nei aga masani masani ma lona faigata ona moe e mafua ai ona tuai ona moe le tamaititi, lea e atili leaga ai lona le lava o le moe.
Manaʻoga taua e moe
E maualuga le manaʻoga o talavou ile moe nai lo tagata matutua. Latou manaʻoga fuafuaina i 8 / 10h o moe i le aso, ae o le mea moni o le averesi taimi o moe i lenei tausaga kulupu e na o le 7h i le po. Talavou aitalafu moe.
Jean-Pierre Giordanella, fomaʻi tusitala o se lipoti e uiga i le moe mo le Matagaluega o le Soifua Maloloina, fautuaina i le 2006 a "maualalo taimi moe i le va o 8 ma 9 itula i le talavou, o le taimi tapulaʻa mo le alu i le moega e le tatau sili atu 22 pm".
E leai la se mea e popole ai fua pe a nofo le talavou i lalo o lana duvet pe a oʻo mai taimi o taumafataga. E taumafai le autalavou e toe faaleleia le leai o se moe i faaiuga o vaiaso, ae e le mafai ona soloiesea le aitalafu.
"O le leva lava o le taeao o le Aso Sa e taofia ai i latou mai le momoe i se" masani "taimi i le afiafi ma le faʻamamaina le moe lagona. O le mea lea e tatau ai i talavou ona feala i luga atu o le 10 i le taeao o le Aso Sa e aloese mai le jet lag i le Aso Gafua ”o faʻamaonia mai e le fomaʻi.