Mataupu
vae
O le vae (mai le Latina gamba o lona uiga o le hock o manu) o se vaega o le vae pito i lalo o loʻo i le va o le tulivae ma le tapuvae.
Anatomy o vae
Auivi vae. O le vae e faia aʻe i ponaivi e lua e fesootaʻi faatasi i se atigi ponaivi (1):
- o le tibia, o se ponaivi umi ma le tele, o loʻo i luma o le vae
- o le fibula (fa'aigoa fo'i o le fibula), o se ponaivi umi, fa'apa'epa'e e tu i tua ma tua o le tibia.
I le pito i luga, o le tibia e faʻaogaina ma le fibula (poʻo le fibula) ma le femur, le ponaivi tutotonu o le ogavae, e fai ai le tulivae. I le pito i lalo, o le fibula (poʻo le fibula) e faʻafesoʻotaʻi ma le tibia ma le talus e fai ai le tapuvae.
Musele vae. O le vae e faia i ni vaega se tolu e faia i maso eseese (1):
- o le vaega pito i luma lea e aofia ai maso e fa: o le tibialis anterior, le extensor digitorum longus, le extensor hallucis longus ma le fibular lona tolu.
- o le vaega pito i tua lea e aofia ai maso e lua: le musele fibular longus ma le musele pupuu fibular.
- le vaega pito i tua lea e faia i maso e fitu ua vaevaeina i ni vaega se lua:
- o le vaega papa'u lea e aofia ai le musele o le laau ma le triceps sural musele, e aofia ai fusi e tolu: o le gastrocnemius lateral, le gastrocnemius medial ma le musele o le la.
– o le vaega loloto lea e fausia i le poliphate, le flexor digitorum longus, le flexor hallucis longus ma le tibialis posterior.
O le vaega pito i tua ma le pito pito i tua e fai ai le tamai povi.
Sapalai toto i le vae. O le vaega pito i luma o loʻo tuʻuina atu e vaʻavaʻa o le tibial pito i luma, ae o le pito i tua o loʻo tuʻuina atu e le vaʻa o le tibial i tua faʻapea foʻi ma vaʻa peroneal (1).
Innervation o le vae. O vaega pito i luma, pito i tua ma pito i tua o loʻo faʻaosoina e le neura loloto o le peroneal, le neura papaʻu o le peroneal ma le neura tibial. (2)
Physiology o le vae
Aveina mamafa. O le vae e ave le mamafa mai le ogavae i le tapuvae (3).
Lagona leo malosi. O le fausaga ma le tulaga o le vae e saofagā i le mafai ona gaoioi ma faatumauina le tulaga lelei.
Pathologies ma tiga o vae
Tiga i vae. O mafuaʻaga o le tiga i le vae e mafai ona eseese.
- Manu'a ivi. O le tiga tele o le vae atonu e mafua ona o se gau o le tibia poʻo le fibula (poʻo le fibula).
- Ponaivi pathologies. O le tiga o le vae atonu e mafua mai ile ma'i ponaivi e pei ole osteoporosis.
- Muscular pathologies. O maso o vae e mafai ona oʻo i le tiga e aunoa ma se manua e pei o le gaogao poʻo le manua o maso e pei o le faʻamalosi poʻo le faʻamalosi. I maso, tendon e mafai foi ona mafua ai le tiga i le vae, aemaise lava i taimi o tendinopathies pei ole tendonitis.
- Vascular pathologies. I le tulaga o le le lava o le venous i vae, e mafai ona lagona se lagona o le mamafa o vae. E faʻaalia faʻapitoa i le tingling, tingling ma le numbness. O mafuaʻaga o faʻamaoniga o vae mamafa e eseese. I nisi tulaga, o isi fa'a'ailoga e ono aliali mai e pei o veins varicose ona o le fa'alolotoina o veins po'o le phlebitis ona o le fa'atupuina o pupuni toto.
- pathologies neura. O vae e mafai foi ona avea ma nofoaga o faʻamaʻi faʻalavelave.
Togafitiga vae
Togafitiga o fualaau. Fa'alagolago i le fa'ama'i ua maua, e mafai ona fa'atonu togafitiga eseese o vaila'au e fa'aitiitia ai le tiga ma le mumū fa'apea fo'i ma le fa'amalosia o aano o ponaivi.
Togafitiga fa'ailoga. I le tulaga o vascular pathologies, e mafai ona faʻatonuina le faʻapipiʻiina e faʻaitiitia ai le faʻalauteleina o veins.
Togafitiga tipitipi. Fa'alagolago i le ituaiga pathology ua maua, e mafai ona faia se taotoga.
Togafitiga Orthopedic. Faʻamoemoeina i le ituaiga o gaui, o le faʻapipiʻiina o le sima poʻo se resin mafai ona faʻataunuʻuina.
Togafitiga faaletino. Togafitiga fa'aletino, e ala i polokalame fa'amalositino fa'apitoa, e mafai ona fa'atonuina e pei ole physiotherapy po'o le physiotherapy.
Su'ega vae
Su'ega fa'aletino. Muamua, e faia se suʻesuʻega faʻapitoa ina ia mafai ai ona mataʻituina ma iloilo faʻamaoniga e iloa e le maʻi.
Suʻesuʻega faafomai. Ina ia mafai ona faʻailoa nisi faʻapitoa pathologies, toto poʻo mimi suʻesuʻega mafai ona faia e pei o, mo se faʻataʻitaʻiga, o le metotia o le phosphore poʻo le calcium.
Su'ega fa'afoma'i. X-ray, CT poʻo le MRI scintigraphy suʻega, poʻo le ponaivi densitometry mo ponaivi pathologies, e mafai ona faʻaogaina e faʻamaonia pe faʻalolotoina le suʻesuʻega.
Doppler ultrasound. Lenei faʻapitoa ultrasound mafai ai ona maitauina le tafe toto.
Talafa'asolopito ma fa'atusa o vae
I le 2013, na faʻaalia ai e le New England Journal of Medicine se tala o loʻo faʻamatalaina ai mea fou na ausia o prostheses bionic. O se vaega o tagata suʻesuʻe mai le Chicago Rehabilitation Institute ua manuia le tuʻuina o se vae robotic i luga o se tagata maʻi ua tipi. E mafai e le tagata mulimuli ona pulea lenei vae bionic e ala i mafaufauga. (4)