E matua maloloina ea se mea'ai e leai se kulūlū?

O le maketi o le lalolagi o loʻo vaʻaia le siʻitia o faʻatauga o oloa e leai ni kulūlū. O le tele o tagata fa'atau ua latou lafoa'ia, ma manatu o se mea'ai e leai se kulūlū e sili atu le soifua maloloina ma fai mai e maua ai le lagona lelei. O isi latou te iloa o le tipiina o le gluten e fesoasoani latou te faʻaitiitia ai le mamafa. E masani le alu e leai se kulūlū i nei aso. Gluten o le igoa masani mo polotini o loʻo maua i saito, rai, oats, ma triticale. E fesoasoani le Gluten i mea'ai e tausia o latou foliga e ala i le galue o se kelu. E maua i le tele o oloa, e oʻo lava i mea o loʻo i ai e faigata ona masalomia. E pei ona e iloa, o le falaoa e taʻua o se "fua o le ola", ae o ituaiga uma o falaoa e iai saito, rye poʻo karite e iai foʻi le gluten. Ma o le saito e mafai ona ulu i le tele o ipu, e pei o soups, sosi eseese, e aofia ai soya. E maua foi le Gluten i le tele o saito atoa, e aofia ai le bulgur, sipela, ma triticale. O tagata e maua i le ma'i celiac e mana'omia se mea'ai e leai se kulūlū e 'alofia ai a'afiaga leaga o le kulūlū i lo latou soifua maloloina. Ae ui i lea, o le toʻatele o tagata o loʻo suʻeina se meaʻai e leai se gluten e le afaina i le faʻapalepale o le gluten. Mo i latou, atonu e le sili ona lelei mea'ai e leai se kulūlū, ona o mea'ai e leai ni kulūlū e iai le aofa'i fa'aitiitia o mea'ai taua, e aofia ai vitamini B, calcium, iron, zinc, magnesium, ma fiber. E le afaina le Gluten i tagata soifua maloloina. O le fa'aogaina o mea'ai saito atoa (o lo'o i ai le kulūteni) ua fa'apea fo'i ona feso'ota'i ma le fa'aitiitia o a'afiaga o le ma'i suka, ma'i fatu fatu, ma nisi ituaiga o kanesa. Faatasi ai ma le maʻi celiac, o loʻo i ai le le lava o le tali atu a le tino puipuia i le gluten, o le mucous membrane ua ufitia i villi. O le alavaa o le tootoo la'ititi e mumu ma fa'aleagaina, ma o le fa'afefe masani o mea'ai e le mafai. O fa'ailoga o le ma'i celiac e aofia ai le manava manava, fa'aletonu o le manava, faufau, anemia, mageso tuga o le pa'u, fa'alavelave maso, tiga o le ulu, ma le vaivai. Ae masani lava o le maʻi celiac e itiiti pe leai ni faʻailoga, ma e naʻo le 5-10% o faʻamaʻi e mafai ona maua. I nisi taimi, o le atuatuvale o taotoga, manuʻa, poʻo le faʻalavelave faʻalagona e mafai ona faʻateleina ai le le faapalepale o le gluten i le tulaga e aliali mai ai faʻamaoniga. E fa'afefea ona e iloa pe maua sau ma'i celiac? Muamua lava, o le suʻega toto e faʻaalia ai le iai o antibodies e fesoʻotaʻi ma se faʻalavelave faʻafuaseʻi o le tino puipuia. Afai e lelei fa'ai'uga o le su'ega, ona fai lea o le biopsy (e ave fasi aano mo su'esu'ega micro-ma macroscopic) e fa'amaonia ai le fula o le alavaa o le tootoo laiti. 

O le alu atoa e leai se kulūlū o lona uiga e aveese le tele o ituaiga falaoa, masi, cereals, pasta, confectionery, ma le tele o mea'ai gaosi mai au mea'ai. Mo se oloa e fa'aigoaina o le "gluten-free", e le tatau ona sili atu i le luasefulu vaega ile miliona ole kulūlū. Mea'ai e leai ni kulūlū: araisa enaena, buckwheat, sana, amaranth, millet, quinoa, manioka, sana (sana), soya, pateta, tapioca, pi, sorghum, quinoa, millet, arrowroot, tetlichka, flax, chia, yucca, gluten -oats fua, falaoamata nati. Ole mea'ai e fa'aitiitia ile kulūlū e mafai ona fa'aleleia ai le soifua maloloina ole manava. Atonu e mafua ona o le faaitiitia o le taumafaina o suka faigofie e le lelei ona faamamāina (e pei o fructans, galactans, ma suka ava malosi) e masani ona maua i mea'ai e iai le kulūteni. O fa'ailoga o le ma'i manava e ono mou atu pe a fa'aitiitia le taumafa o nei suka. E le fesoasoani le Gluten i le tino puta. Ma e leai se fa'amaoniga fa'atuatuaina e fa'apea o se mea'ai e leai se kulūlū e o'o atu ai i le pa'u mamafa. I le isi itu, o oloa saito atoa maualuga-fiber e mafai ona fesoasoani e faʻatonutonu le fiaʻai ma pulea le mamafa. E faigofie ona pa'u le mamafa o tagata e leai se kulūteni pe a amata ona latou 'ai le tele o fualaau 'aina ma fualaau faisua ma fa'aitiitia le kalori. Mo le tele o vaega, o isi mea e leai ni gluten e sili atu ona taugata, lea e fesoasoani foi i le faʻaitiitia o le taumafaina. Mo le tele o tagata, o le 'aina o fatu atoa (e aofia ai le saito) e le o se mea leaga, ae i se tulaga sili atu o lona uiga e sili atu meaʻai ma faʻaitiitia ai le lamatiaga o faʻamaʻi tumau e pei o le fatu fatu ma le suka.

Tuua se tali