“Malosi e pei o se maa”

Silicon (Si) o le elemene lona lua sili ona tele i luga o le fogaeleele (pe a uma le okesene), lea e siomia ai i tatou i soo se mea i foliga o le oneone, fale piliki, tioata, ma isi. E tusa ma le 27% o le pa'u o le lalolagi o le silikoni. Ua matua'i fa'apitoa mai fa'ato'aga i tausaga ua tuana'i ona o le aoga o a'afiaga i nisi o fa'ato'aga. Silicon fertilization o loʻo vaʻaia nei o se isi mea e faʻafefe ai faʻamaʻi faʻamaʻi ma faʻamaʻi abiotic i fualaʻau i le lalolagi atoa.

I le natura, e masani lava e le tupu i lona tulaga mama, ae e fesoʻotaʻi ma se mole okesene i foliga o le silicon dioxide - silica. Quartz, o le vaega autu o le oneone, o se silica e le fa'a-crystallized. Silicon o se metalloid, o se elemene o loʻo taoto i le va o se uʻamea ma se uʻamea, o loʻo i ai mea uma e lua. O se semiconductor, o lona uiga o le silicon e faʻatautaia le eletise. Ae ui i lea, e le pei o uʻamea masani, .

O lenei elemene na muai faailoaina e le fomaʻi Suetena o Jöns Jakob Berzelius i le 1824, o ia, e tusa ai ma le talatuu kemisi, na maua foi le cerium, seleni ma le thorium. e pei o se semiconductor, e faʻaaogaina e fai ai transistors, o le faʻavae o mea tau eletise, mai leitio i le iPhone. Silicon e faʻaaogaina i se tasi auala poʻo se isi i totonu ole la ma masini komepiuta. E tusa ai ma le National Laboratory Lawrence Livermore, ina ia liliu le silicon i se transistor, o lona foliga tioata e "faʻafefeteina" ma sina vaega itiiti o isi elemene e pei o le boron poʻo le phosphorus. O nei elemene o lo'o feso'ota'i fa'atasi ma atoms silicon, fa'asa'oloto eletise e fa'agaoioi i mea uma.

O su'esu'ega silikoni fa'aonaponei e foliga mai o tala fa'asaienisi: i le 2006, na fa'ailoa mai ai e saienitisi le fa'atūina o se komipiuta komipiuta e tu'ufa'atasia vaega silicon ma sela fai'ai. O le mea lea, o faailo eletise mai sela o le faiʻai e mafai ona tuʻuina atu i se masini eletise eletise, ma le isi itu. O le faʻamoemoe o le faia mulimuli ane lea o se masini faʻaeletoroni mo le togafitia o faʻafitauli o le neurological.

Ua sauni foi le Silicon e fai se laser e sili ona manifinifi, e ta'ua o le nanoneedle, lea e mafai ona fa'aoga e fa'aliliu vave atu ai fa'amatalaga ma sili atu ona lelei nai lo uaea opitika masani.

  • O tagata vaalele na tulaueleele i luga o le masina i le 1969, na latou tuua se ato paʻepaʻe o loʻo i ai se tisiki silikoni e sili atu nai lo le tupe siliva. O le tisiketi o loʻo iai feʻau e 73 mai atunuʻu eseese ma manaʻoga mo le lelei ma le filemu.

  • Silicon e le tutusa ma silicone. O le mea mulimuli e faia i le silikoni ma le okesene, carbon ma le hydrogen. O lenei mea e faʻafeiloaʻi lelei le vevela maualuga.

  • Silicone e mafai ona lamatia i le soifua maloloina. O le manava i totonu mo se taimi umi e mafai ona mafua ai se maʻi mama e taʻua o le silicosis.

  • E te fiafia i le tuiina o le opal? O lenei mamanu ua faia ona o le silikoni. O se maa taua o se ituaiga o silica e pipii i mole vai.

  • Ole Silicon Valley e maua lona igoa mai le silicon, lea e faʻaaogaina i meataalo komepiuta. O le igoa lava ia na muamua aliali mai i le 1971 i le Electronic News.

  • E sili atu i le 90% o le pa'u o le lalolagi o lo'o i ai minerale ma fa'afefiloi o lo'o iai silicate.

  • Ole vai fou ma le vasa e mitiia le silikoni mai le vai e fausia ai o latou puipui.

  • Silicon e taua i le gaosiga o sila.

  • O le silikoni e maualuga lona mamafa pe a i ai i le tino vai nai lo le taimi i le tulaga malo.

  • O le tele o le gaosiga o le silikoni a le lalolagi e alu i le faia o se u'amea ua ta'ua o le ferrosilicon, lea e iai le u'amea.

  • E na'o se numera itiiti o meaola olaola i luga o le lalolagi e mana'omia le silikoni.

Silicon i nisi oi latou, e le mafai ona faʻafefe i le taimi tatau. E le gata i lea: O le araisa ma le saito e vaivai le silikoni e sili atu ona vaivai o laʻau e faigofie ona faʻaumatia e le matagi poʻo le timu. Ua fa'amautu fo'i e fa'atuputeleina e le silikoni le tete'e atu o nisi ituaiga o la'au i osofa'iga fa'ama'i.

Tuua se tali